مهاجرت مدال‌دار المپیک از ایران به هامبورگ: کیمیا علیزاده، «دختر ایران زمین» زیر پرچم آلمان Foto: Omid Rezaee / Amal Hamburg
۵٫ بهمن ۱۳۹۸

مهاجرت مدال‌دار المپیک از ایران به هامبورگ: کیمیا علیزاده، «دختر ایران زمین» زیر پرچم آلمان

این احتمالا اولین بار است که افتتاحیه مسابقات قهرمانی تکواندوی آلمان که همزمان مسابقات انتخابی تیم ملی برای المپیک ۲۰۲۰ توکیو هم محسوب می‌شود، این چنین زیر نورافکن رسانه‌ها قرار گرفته، آن هم نه به‌خاطر اهمیت مسابقات یا ویژگی‌های شرکت‌کنندگان در این مسابقات؛ بلکه به‌خاطر یک تکواندوکای خارجی، که نه می‌تواند در المپیک ۲۰۲۰ شرکت کند، نه آلمانی‌ست و نه حتی می‌تواند در این مسابقات انتخابی شرکت کند.

کیمیا علیزاده، احتمالا این روزها مشهورترین ورزشکار ایرانی در رسانه‌های جهان است. برنده مدال برنز المپیک ۲۰۱۶ ریو دو ژانیرو، چند هفته قبل در اقدامی غیرمنتظره، ایران را ترک کرد و روز ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰ در یک پست اینستاگرامی نوشت جزو میلیون‌ها زنی‌ است که در ایران سرکوب می‌شوند. او حالا در یک کنفرانس مطبوعاتی در برابر چندین دوربین از رسانه‌های بزرگ و کوچک آلمان و حتی جهان قرار گرفته.

قهرمان ۲۱ ساله تکواندو، مثل همیشه سربه‌زیر است، اما برخلاف همیشه موهای بلند و مجعدش را باز کرده، از میان فلش‌ دوربین‌ها قدم می‌زند و به همراه همسر و مدیربرنامه‌هایش روی صندلی می‌نشیند. این اولین حضور نابغه تکواندوی ایران – یا سابقا ایران – در انظار عمومی ِ غرب است.

ورزش زنان در ایران: دشوارتر از هر جای دیگری

علیزاده در پست اینستاگرامی‌ای که درباره ترک ایران منتشر کرده بود، نوشت: «من یکی از میلیون‌ها زن سرکوب شده در ایرانم که سال‌هاست هر طور خواستند بازی‌ام دادند. هر کجا خواستند بردند. هر چه گفتند پوشیدم. هر جمله‌ای دستور دادند تکرار کردم. هر زمان صلاح دیدند، مصادره‌ام کردند. مدال‌هایم را پای حجاب اجباری گذاشتند و به مدیریت و درایت خودشان نسبت دادند.
من برایشان مهم نبودم. هیچ‌کدام‌مان برایشان مهم نیستیم، ما ابزاریم. فقط آن مدال‌های فلزی اهمیت دارد تا به هر قیمتی که خودشان نرخ گذاشتند از ما بخرند و بهره‌برداری سیاسی کنند، اما همزمان برای تحقیرت، می‌گویند: فضیلت زن این نیست که پاهایش را دراز کند!
من صبح‌ها هم از خواب بیدار می‌شوم پاهایم ناخودآگاه مثل پنکه می‌چرخد و به در و دیوار می‌گیرد. آنوقت چگونه می‌توانستم مترسکی باشم که می‌خواستند از من بسازند؟»

پیام این کنفرانس و حرف کیمیا علیزاده روشن است: او از این به بعد می‌خواهد زیر پرچم کشور آلمان در مسابقات شرکت کند. اتفاقی که روی کاغذ هنوز می‌تواند بیفتد، اما خیلی بعید است. در این کنفرانس مطبوعاتی کیمیا ابتدا به سوالاتی درباره این که چرا ایران را ترک کرد پاسخ می‌دهد. به گفته او، زندگی در ایران به عنوان یک زن متاهل و همزمان فعالیت حرفه‌ای در عرصه ورزش، بسیار دشوار است. کیمیا علیزاده گفت شرایط ورزشکاران زن در ایران بسیار غیرعادی است، بسیار دشوارتر از شرایط زنان ورزشکار در کشورهای دیگر. او از زنان ورزشکاری که در ایران مانده‌اند و هنوز فعالیت می‌کنند تجلیل کرد و گفت کار بزرگی می‌کنند. خانم علیزاده در ادامه گفت به آلمان تا زندگی آرامی داشته باشد و در کنار آن بتواند اهداف ورزشی و حرفه‌ای خود را دنبال کند. او گفت دلش می‌خواهد از این به بعد زیر پرچم آلمان مسابقه بدهد، چه در المپیک ۲۰۲۰ توکیو و چه بعد از آن.

المپیک ۲۰۲۰ زیر پرچم آلمان: اتفاقی بعید

کیمیا علیزاده بعد از کسب برنز المپیک ۲۰۱۶ / عکس از ویکی‌پدیا

اما احتمال این که کیمیا بتواند در ۲۰۲۰ توکیو در ترکیب تیم آلمان باشد، خیلی کم است. اولا او هنوز تابعیت آلمانی ندارد و فقط با یک ویزای توریستی به اروپا آمده. البته ویزای او موقتا تمدید شده و می‌تواند در آلمان بماند. اما به‌هرحال مدتی طول می‌کشد که بتواند ملیت آلمانی کسب کند و بتواند عضو تیم ملی آلمان بشود. علاوه بر آن، طبق قوانین کمیته بین‌المللی المپیک، برای این که یک ورزشکار که ملیت خود را تغییر داده بتواند با ملیت جدید در مسابقات المپیک شرکت کند، باید حداقل ۳۶ ماه از آخرین مسابقه‌ش با ملیت قبلی گذشته باشد، موضوعی که درباره خانم علیزاده صادق نیست. چرا او که در … سال ۲۰۱۸ در لباس تیم ملی ایران در مسابقات قهرمانی آسیا شرکت کرد و مدال طلا گرفت. برای این که خانم علیزاده بتواند قبل از اتمام این دوره ۳۶ ماهه زیر پرچم کشور دیگری روی تاتامی برود، باید کمیته ملی المپیک ایران برای او یک رضایت‌نامه صادر کند. اما با توجه به انتقادات صریح و تندی که او از حکومت ایران کرده بعید است مقامات جمهوری اسلامی چنین اجازه‌ای به او بدهند. مسئولان ورزش ایران قبلا اظهارات او درباره سرکوب زنان در ایران را تکذیب کردند و به امکانات و فرصت‌هایی که فدراسیون تکواندوی ایران، کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش در اختیار کیمیا علیزاده قرار داده بودند یاد کردند.
موسی جیجک (Musa Çiçek)، مربی تیم ملی و نائب‌رئيس فدراسیون تکواندوی آلمان، درباره احتمالا رسیدن کیمیا به بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ زیر پرچم آلمان گفت اولا باید وضعیت او مشخص شود، یعنی باید تعیین شود که او با چه ویزایی در آلمان است و علاوه بر آن آیا شهروندی کشور آلمان به او اعطا می‌شود یا نه. در ادامه باید در مسابقات انتخابی شرکت کند و توانایی خود را نشان دهد. در این صورت فدراسیون تکواندوی آلمان به حضور او در تیم ملی علاقه‌مند است.
اما تقریبا غیرممکن است که خانم علیزاده در طول ماه‌های آینده پاسپورت بگیرد و بتواند در مسابقات انتخابی شرکت کند. علاوه بر آن آلمان توانسته فقط دو سهمیه المپیک در رشته تکواندو برای زنان کسب کند که بعید است که هیچ‌کدام از آن‌ها به کیمیا علیزاده برسد.

تصمیمی مهم برای آینده

«آیا حتی اگر نتوانید در المیپک ۲۰۲۰ شرکت کنید و این فرصت را از دست بدهید، از تصمیم‌تان مبنی بر ترک ایران راضی هستید؟» خانم علیزاده در پاسخ به این سوال خبرنگار امل، هامبورگ گفت: «من یک تصمیم بلندمدت برای زندگی و آینده‌ام گرفته‌ام که تاثیرات آن را در سال‌های بعد در زندگی‌ام خواهم دید. من هنوز خیلی جوان هستم و حتی اگر نتوانم در این المپیک شرکت کنم، المپیک‌های دیگری در پیش رو دارم.»

او درباره این که چرا آلمان را انتخاب کرده، به خبرنگاران گفت که همسرش با این کشور آشنایی دارد و آلمان را جای خوبی برای یک زندگی آرام می‌داند.

کیمیا علیزاده این روزها در هامبورگ زندگی می‌کند، اما هنوز تصمیم نگرفته که می‌خواهد در کدام ایالت آلمان ساکن شود و در کدام باشگاه شروع به تمرین کند.

علیزاده که در اینستاگرامش نوشته بود «هر کجا باشم فرزند ایران زمین باقی می‌مانم»، به درخواست پناهندگی از آلمان به عنوان یکی از گزینه‌های پیش رویش فکر می‌کند.