حالا سه هفته است که هر چهارشنبه دانشگاه هامبورگ شاهد درگیری، شلوغی و این بار آخر حضور پررنگ پلیس است. ماجرا از این قرار است که برند لوکه (Bernd Lucke) استاد اقتصاد کلان دانشگاه هامبورگ، بعد از چند سال دوری از تدریس و فعالیت در عرصه سیاسی، تصمیم گرفت به دانشگاه برگردد. اما مورد استقبال چندانی قرار گرفت.
آقای لوکه چند سال پیش دانشگاه را به مقصد فعالیت در عرصه سیاسی ترک کرد. او بعد از چند سال عضویت در حزب دموکراتمسیحی (CDU)، در سال ۲۰۱۳ یکی از پایهگذاران اصلی حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) بود. این شخصیت برجسته حزب AfD هرچند مدت زیادی در این حزب باقی نماند و در سال ۲۰۱۵، قبل از موفقیتهای چشمگیر AfD و راهیابی این حزب به مجلس قانونگذاری فدرال آلمان (Bundestag)، از این حزب جدا شد، اما همچنان ترجیح داد در عرصه سیاسی بماند. او از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ نماینده پارلمان اروپا و عضو فراکسیون راستگرا و ضد اروپای «محافظه کاران و اصلاح طلبان اروپا» (Europäische Konservative und Reformer) بود. لوکه که بعضی از اعضای حزب AfD را به عدم وفاداری به قانون اساسی متهم میکند و به این دلیل از این حزب جدا شده است، در انتخابات پارلمان اروپا در ماه می ۲۰۱۹ شکست خورد و با پایان دوران نمایندگیاش، تصمیم گرفت به دانشگاه برگردد و به کار تدریس بپردازد.
هفته اول: خوشآمدگویی خشن به بازگشت لوکه
اولین جلسه تدریس آقای لوکه در دانشگاه هامبورگ با اعتراض چندصدنفری دانشجویان همراه بود، تا جایی که او مجبور شد جلسه را تعطیل کند. استاد اقتصاد دانشگاه هامبورگ در اولین روز بازگشت رسمیاش به دانشگاه در روز ۱۶ اکتبر ۲۰۱۹ مجال این را نیافت که درباره اقتصاد کلان حرفی بزند.
در کلاس درس دانشگاه هامبورگ، تعداد زیادی دانشجو فریاد میزنند «گمشو!» (Hau ab!) و گلولههای کاغذی به سمت لوکه پرتاب میکردند. یک دانشجوی پسر به او تنه زد و یک دانشجوی دختر سعی کرد لپتاپ او را ببندد. همچنین برخی از دانشجویان معترض با عبارت «خوک نازی!» (Nazi-Schwein) به او فحاشی کردند.
در پی این شلوغیها، آقای لوکه کلاس درس را نیمهکاره گذاشت. آقای لوکه نزدیک به دو ساعت بعد با مشایعت پلیس دانشگاه را ترک کرد. نهاد دانشجویی آستا (Asta) از دانشجویان دعوت کرده بود قبل از آغاز کلاس آقای لوکه، در برابر در اصلی دانشگاه تجمع کنند. هدف از این تجمع قرار بود هشدار دادن در مورد عواقب سیاسی بازگشت آقای لوکه به دانشگاه باشد. اما این نهاد تاکید کرد که از دانشجویان دعوت نکرده بود کلاس درس را به هم بزنند.
بعد از به هم خوردن این کلاس درس، برند لوکه به رسانهها گفت: «اتفاقی که افتاد خودش گویا بود. اما چیزی که میخواهم رویش تاکید کند، شجاعت مدنی دانشجویان من بود که تا آخرین لحظه کلاس با استقامت در کلاس ماندند و از من در برابر زورگوییها حمایت کردند.»
در پی این اتفاق، مدیریت دانشگاه هامبورگ و کاتارینا فگهبانک (Katharina Fegebank)، وزیر علوم در دولت ایالتی، در بیانیه مشترکی اعلام کردند تدریس آزادانه جزو حقوق اساسی همه استادان دانشگاه است و علاوه بر آن دانشگاه جایی است که موضوعات بحثبرانگیز اجتماعی باید در آن مورد بررسی قرار گیرند، این موضوع بهخصوص بهخاطر تاریخ آلمان اهمیت ویژهای دارد.
هفته دوم: لغو دوباره کلاس
برند لوکه در هفته دوم هم موفق به تدریس نشد. حدود ده تا پانزده فعال در روز چهارشنبه، ۲۳ اکتبر، وارد کلاس درس او شدند و شعارهایی مثل «پروپاگاندای نازی حقی ندارد» (Kein Recht auf Nazipropaganda) سر دادند. در پی ورود این افراد به کلاس، آقای لوکه تدرس را قطع کرد، از کلاس خارج شد و بلافاصله با خودروی شخصی از دانشگاه بیرون رفت.
بعد از ظهر همان روز دانشگاه هامبورگ بههم زدن کلاس درس برند لوکه را به شدت محکوم کرد و اعلام کرد با وجود تظاهرات و لغو کلاس آقای لوکه، امنیت شخصی آقای لوکه و دانشجویان به خطر نیفتاده است. دانشگاه اعلام کرد به هیچ وجه قابل پذیرش نیست که آزادی دپژوهش و تدریس اساتید این دانشگاه محدود شود.
ددر ادامه این بیانیه آمده بود دانشگاه از تمام ظرفیتهای خود برای تامین نظم و امنیت در کلاسهای درس استفاده میکند، اما گاهی این ظرفیتها کافی نیستند و دولت باید زمینهای فراهم کند که دانشگاه بتواند به وظیفه خودش در خصوص امنیت و آزادی عمل کند.
هفته سوم: دانشگاه زیر سایه پلیس
در سومین هفته بازگشت برند لوکه به عرصه علم، دولت هامبورگ به دانشگاه دستور داد هر طور شده زمینه برقراری نظم در کلاس او را فراهم کند. در پی این دستور، دانشگاه به آقای لوکه پیشنهاد کرد به جای حضور در کلاس درس، مباحث خود را به صورت آنلاین ارائه کند. اما استاد اقتصاد این پیشنهاد را رد کرد تا این که روز چهارشنبه، ۳۰ اکتبر، یک بار دیگر شانسش را در دانشگاه امتحان کند. این بار اما اوضاع فرق میکرد: کلاس اقتصاد کلان برند لوکه با حضور تعداد زیادی مامور پلیس در محیط دانشگاه و در برابر کلاس درس او برگزار شد.
به گزارش شاهدان عینی، صبح روز چهارشنبه خیابان یونگیوس (Jungiusstraße) به طور کامل مسدود شده بود و یک گردان پلیس با پوشش کامل از ساختمانی که برند لوکه قرار بود در آن تدریس کن محافظت میکردند. همچنین ماموران امنیتی برگههای دانشجویان را کنترل میکردند و فقط افرادی که در واحد «اقتصاد کلان ۲» برند لوکه ثبت نام کرده بودند، اجازه ورود به کلاس درس را داشتند. پلیس استاد اقتصاد را از در پشتی وارد ساختمان دانشکده کرد. کنترل ورودیهای دانشکده فیزیک که سالن درس Otto-Stern در آن قرار داد چنان سختگیرانه بود که حتی پستچیها و کارکنان بخش کپی هم نتوانستند وسایل خود را به داخل دانشکده ببرند.
کلاس اقتصاد کلان لوکه با تاخیر شروع شد، اما بدون مشکل خاصی به پایان رسید. هرچند گفته میشود عدهای تلاش کرد از طریق دستگاههای بیسیم در کامپیوتر او و سیستم پروجکتور کلاس مشکل ایجاد کنند، اما موفق نشدند.