جمعه، سوم اکتبر ۲۰۲۵، سیوپنجمین سالگرد اتحاد دوباره آلمان است؛ رویدادی تاریخی که نقطه پایانی بر جدایی شرق و غرب این کشور گذاشت. انقلاب مسالمتآمیز مردم آلمان شرقی در سال ۱۹۸۹، فرو ریختن دیوار برلین و انتخابات آزاد سال ۱۹۹۰ مسیر پیوستن دوباره دو آلمان را هموار کرد. با حمایت قدرتهای جهانی و امضای «پیمان دو به اضافه چهار»، این روند رسمیت یافت و روز سوم اکتبر بهعنوان روز ملی آلمان ثبت شد.
مراسم اصلی روز وحدت آلمان امروز، سوم اکتبر، در زاربروکن برگزار میشود. در کنار فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، و آنهگرِت رلینگر، نخستوزیر ایالت زارلند، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه نیز بهعنوان مهمان افتخاری حضور خواهد داشت.
به گفته رسانه تاگزشاو، فرانک والتر اشتاینمایر، رئیسجمهور آلمان، رئیس بوندسرات و رلینگر به همراه صدراعظم مرتس در این مراسم شرکت میکنند؛ مکرون نیز سخنرانی خواهد داشت. دعوت از او البته با انتقاد آنگلا مرکل، صدراعظم پیشین آلمان، روبهرو شده است. مرکل میگوید که هرچند مکرون را بسیار محترم میداند، اما به مناسبت سی و پنجمین سالگرد وحدت آلمان شاید بهتر بود یکی از رهبران شرق اروپا یا شرق آلمان بهعنوان سخنران مهمان دعوت میشد.
مراسم رسمی به میزبانی ایالت زارلند برگزار میشود، زیرا این ایالت در حال حاضر ریاست بوندسرات را بر عهده دارد. جشنها در زاربروکن چند روز ادامه خواهند داشت و از دیروز با یک جشن مردمی آغاز شده است.
پیشینه تاریخی اتحاد دو آلمان
مردم آلمان شرقی و بخش شرقی برلین در پاییز ۱۸۹۸ دست به قیامی گسترده و مسالمتآمیز زدند؛ رویدادی که به «انقلاب آرام» شهرت یافت و زمینهساز بازگشت وحدت ملی آلمان شد. اصلاحات سیاسی و اقتصادی در شوروی به رهبری میخائیل گورباچف الهامبخش این جنبش بود، اما رهبران حزب کمونیست آلمان شرقی (SED) این اصلاحات را رد کردند. از اواخر تابستان ۱۹۸۹ اعتراضها و مهاجرتهای گسترده مردم شدت گرفت و سرانجام در اکتبر و نوامبر همان سال به سقوط رهبری حزب حاکم و برکناری دولت انجامید.

Bundesarchiv, wikipedia
در ۹ نوامبر ۱۹۸۹ دیوار برلین فرو ریخت. چند ماه بعد، در ۱۸ مارس ۱۹۹۰، مردم آلمان شرقی برای نخستین بار در انتخابات آزاد برای تشکیل مجلس جدید شرکت کردند. این مجلس در اوت/ آگوست ۱۹۹۰ تصمیم گرفت که آلمان شرقی بر اساس قانون اساسی به جمهوری فدرال آلمان بپیوندد. پیش از آن، اتحاد اقتصادی، پولی و اجتماعی میان دو آلمان برقرار شده بود و مذاکرات مربوط به پیمان وحدت به نتیجه رسیده بود.
وحدت دوباره آلمان در سطح جهانی نیز ممکن شد، زیرا قدرتهای بزرگ، بهویژه آمریکا به ریاستجمهوری جرج بوش پدر، از این روند حمایت کردند. در ۱۲ سپتامبر ۱۹۹۰ وزیران امور خارجه دو آلمان و چهار قدرت جهانی (آمریکا، شوروی، فرانسه و بریتانیا) در مسکو «پیمان دو به اضافه چهار» را امضا کردند که رسماً به حقوق و اختیارات ویژه این کشورها در برلین و آلمان پایان داد.
بر اساس پیمان وحدت، قرار شد آلمان شرقی در ۳ اکتبر ۱۹۹۰ به جمهوری فدرال بپیوندد. این روز بهعنوان تعطیلی رسمی تعیین شد و جایگزین ۱۷ ژوئن بهعنوان روز ملی آلمان گردید. درست در نیمهشب همان روز، پرچم وحدت آلمان برای اولین بار در برابر ساختمان رایشتاگ برافراشته شد؛ ابتدا بر یک دکل چوبی موقت که چند ماه بعد با دکل فلزی جایگزین شد. زیر پرچم این جمله حک شد: «وحدت آلمان؛ ۳ اکتبر ۱۹۹۰».

Hadi Eigenes Werk, wikipedia
برای برگزاری جشنهای سالانه این روز، توافق شد که هر سال یکی از ایالتها (بر اساس ریاست دورهای بر بوندسرات) مسئول برگزاری مراسم باشد. به این ترتیب، هر ایالت میتواند جشن ملی را به سبک و سیاق خود برگزار کند.
هماهنگیهای لازم میان دولت فدرال و ایالت میزبان بر عهده بخش پروتکل داخلی دولت فدرال است. در مراسم رسمی که با دعوت مشترک بوندسرات و یکی دیگر از نهادهای عالی کشور برگزار میشود، علاوه بر سیاستمداران و شخصیتهای اجتماعی، مردم نیز از طریق جشنهای عمومی و حضور هیئتهای مردمی در مراسم شرکت داده میشوند.
در روز وحدت آلمان تمامی نهادهای عالی کشور، وزارتخانهها و همچنین سازمانها و مؤسسات عمومی وابسته به دولت فدرال در سراسر کشور پرچم آلمان را به احتزاز در می آورند.