آیا مقاماتِ کشورهای خارجی که به آلمان آمدهاند، در این کشور محاکمه میشوند یا مصونیت دارند؟ دادگاه فدرال آلمان (BGH) بلاخره در این مورد حکم صادر کرد: جنایتکاران جنگیِ خارجی در خاک آلمان مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند و محاکمه میشوند.
یورگن شِفِر، رییس دادگاه جنایی، اهمیت این حکم را با دادگاههای تاریخی مانند دادگاه جنایات جنگی نورنبرگ، دادگاه آیشمن و محکومیت جنایتکاران جنگیِ صربستان مقایسه میکند. او میگوید: «امروز جهان به آلمان و دیوان عدالت فدرال چشم دوخته است.»
قاضی شِفِر تاکید میکند: «از نظر حقوقی، آلمان برای کسانی که مرتکب جنایات جدی علیه جامعه جهانی شدهاند، یک پناهگاه امن نبوده، نیست و نخواهد ماند.»
یکی از پروندهها مربوط به افسر سابقِ ارتش افغانستان است. به گزارش Tagesschau، او در سال ۲۰۱۳/۱۴ اسیرهای جنگی طالبان را مورد آزار جسمی و روحی قرار داده بود. او جسد یک طالب را نیز هتک حرمت کرده بود. دادگاه عالی منطقهای مونیخ برای او حکم تعلیق صادر کرد. اما قضات هنگام بازنگری پرونده به این پرسش برخورد کردند که آیا دادگاه آلمان میتواند سرباز افغان را محاکمه کند یا باید با حفظ امنیت از او محافظت کند؟ این پرسش در سطح بینالملل نیز مطرح شده است.
تاکنون در دادگاههای جنایات جنگی، حتی ردهپایینترین افراد هم از پیگرد قانونی دادگاههای خارجی در امان بودهاند. ایالات متحده، روسیه و چین از “مصونیتِ” این افراد دفاع میکنند. فرایندی مشابه روالی که دادگاه کوبلنز درقبال کارکنان سرویس مخفی سوریه درپیش گرفته است.
اما دادگاه فدرال آلمان اجازه نمیدهد که این “مصونیت” بیش از این ادامه یابد. این دادگاه، رفتار افسر سابق ارتش افغانستان را “شکنجه” نامید و حکم تعلیق دادگاه مونیخ را لغو کرد. این افسر اکنون در زندان بهسر میبرد.
کشور آلمان با اعلام این حکم در محکومیت جنایتکاران خارجی پیشگام شده است.
Photo by ARTIS – Uli Deck on epd