فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان و رئیس حزب دموکرات مسیحی (CDU)، روز جمعه ۸ آگوست/اوت ۲۰۲۵، تصمیم گرفت صادرات برخی تجهیزات نظامی به اسرائیل را به‌صورت موقت متوقف کند. این تصمیم پس از تصویب کابینه امنیتی اسرائیل مبنی بر گسترش عملیات نظامی در نوار غزه اتخاذ شد و بازتاب گسترده‌ای در عرصه داخلی و بین‌المللی داشت.
به‌نوشته تاگس‌شاو، مرتس که به دلیل این تصمیم تعطیلات تابستانی خود را نیمه‌کاره رها کرد، در مصاحبه‌ای با برنامه «تاگس‌تِمن» کانال یک تلویزیون آلمان (ARD) اعلام کرد که این تصمیم ناگهانی نبوده و هفته‌ها درباره آن بحث شده است. او تاکید کرد که محدودیت صادرات سلاح به معنای تغییر سیاست کلی آلمان در قبال اسرائیل نیست و اختلاف نظر میان دولت آلمان و اسرائیل درباره نحوه اقدام در نوار غزه وجود دارد، اما این اختلاف نباید دوستی دیرینه را خدشه‌دار کند. صدراعظم اظهار داشت: «بدون شک ما همچنان در کنار این کشور خواهیم ایستاد.»
دلایل اتخاذ تصمیم و مواضع رسمی
مرتس با اشاره به تصمیم کابینه امنیتی اسرائیل برای اشغال کامل نوار غزه، تاکید کرد که ادامه صادرات تجهیزات نظامی که ممکن است در این منطقه به کار گرفته شود، منجر به افزایش قربانیان غیرنظامی خواهد شد. او گفت: «ما نمی‌توانیم در جنگی شرکت کنیم که صرفاً به روش‌های نظامی متکی است و می‌تواند صدها هزار غیرنظامی را به کام مرگ بکشاند.» صدراعظم همچنین از تمایل دولت آلمان برای کمک‌های دیپلماتیک سخن گفت و افزود که آلمان قصد ندارد روابط تجاری و توافقات اقتصادی خود با اسرائیل را مختل کند.
مرتس تاکید کرد که تصمیم محدود کردن صادرات سلاح نه بر اساس فشار عمومی، بلکه بر مبنای ارزیابی‌های تخصصی و مشورت‌های دولت اتخاذ شده است. او مسئولیت این تصمیم را پذیرفته و بر اهمیت شفافیت در اطلاع‌رسانی تاکید کرده است.
واکنش‌های متفاوت در داخل آلمان
تصمیم مرتس همچنین در میان اعضای حزب اتحادیه متشکل از دموکرات مسیحی (CDU) و سوسیال مسیحی (CSU) با بحث و اختلاف‌نظرهای فراوان همراه بود. به‌گزارش تاگس‌شاو، برخی اعضای ارشد این احزاب آن را «خطای بزرگ» خواندند و بر حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل تاکید کردند. در مقابل، بربل باس، وزیر کار و رئیس حزب سوسیال دموکرات (SPD)، از صدراعظم دفاع کرد و اتهام خیانت به اسرائیل را ادعایی کاملاً جسورانه خواند باس همچنین تاکید کرد که دولت باید به شرایط انسانی در نوار غزه توجه کند و مسئولیت خود در قبال غیرنظامیان را فراموش نکند.
میشائیل کرچمر، نخست‌وزیر ایالت زاکسن از حزب CDU، نیز حمایت خود را از مرتس اعلام کرد و گفت: «مرتس همیشه تاکید کرده است که آلمان در کنار اسرائیل است و این حمایت شامل حق دفاع و امنیت کشور و مردم آن می‌شود.» او افزود که مرتس به اصل تناسب در واکنش‌ها توجه دارد و تأکید کرد که این تصمیم نباید به‌عنوان کم‌کاری در حمایت از اسرائیل تعبیر شود. کرچمر ادامه داد که تصمیم کابینه اسرائیل برای تصرف کامل نوار غزه، مرحله‌ای جدید از تشدید تنش‌هاست که نمی‌تواند بدون پیامد باقی بماند.
نوربرت روتگن، معاون فراکسیون CDU و کارشناس امور خارجه، نیز از تصمیم مرتس حمایت کرد و گفت که واکنش دولت آلمان به تصمیم اسرائیل برای گسترش جنگ در نوار غزه، از نظر سیاسی و حقوقی درست بوده است. او افزود که دولت آلمان همچنان به حمایت از اسرائیل متعهد است و هم‌زمان در تلاش برای پایان دادن به بحران انسانی در غزه است. روتگن اسرائیل را به کوتاهی در انجام مسئولیت‌های انسانی خود نسبت به ساکنان غزه متهم کرد.
از میان احزاب مخالف نیز حمایت‌هایی از تصمیم مرتس مشاهده شد. تینو کروپالا، رهبر حزب راست افراطی AfD، از توقف بخشی از صادرات سلاح حمایت کرد و تأکید کرد که حزبش از ابتدا مخالف ارسال تسلیحات به مناطق جنگ‌زده بوده است. با این حال، او به ضعف مرتس در مدیریت متحدان سیاسی خود در حزب نیز انتقاد کرد.
فشارهای بین‌المللی و واکنش اسرائیل
دولت اسرائیل ابتدا با خشم به تصمیم مرتس واکنش نشان داد و او را به پاداش دادن به حماس متهم کرد. اکنون بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، بار دیگر درباره توقف بخشی از صادرات سلاح‌ها اظهارنظر کرده و این اقدام مرتس را ناشی از فشار عمومی دانسته است. نتانیاهو در جمع خبرنگاران خارجی در اورشلیم گفت مرتس دوست خوبی برای اسرائیل است که «تحت فشار گزارش‌های نادرست تلویزیونی تسلیم شده است». او افزود بسیاری از سران دولت‌های اروپایی نیز به او گفته‌اند که حق با وی است، اما نمی‌توانند «برخلاف نظر عمومی در کشورشان» عمل کنند.
اختلاف‌نظرها و آینده تصمیم
با وجود حمایت‌ها، اختلافات داخلی در حزب اتحادیه همچنان ادامه دارد. برخی اعضای فراکسیون CDU/CSU خواستار بازنگری در این تصمیم شده‌اند و آن را موقتی می‌دانند. آنها معتقدند توقف صادرات سلاح ممکن است اهداف اعلام شده مانند آزادی گروگان‌ها و بهبود وضعیت انسانی در غزه را تأمین نکند.
Foto: Bernd von Jutrczenka/dpa
