با وجود کاهش نرخ تولد در آلمان، یک پژوهش تازه نشان میدهد که جوانان همچنان تمایل به تشکیل خانواده دارند، اما بسیاری از آنها تصمیم برای فرزندآوری را به تعویق میاندازند. پژوهشگران جمعیتشناسی از سیاستمداران خواستهاند که برای تغییر این روند وارد عمل شوند.
بر بنیاد دادههای ارائهشده از سوی مؤسسه فدرال پژوهشهای جمعیتی آلمان، گرچه میانگین تمایل به داشتن فرزند نزد جوانان تغییر زیادی نکرده، اما میزان تولد واقعی کاهش یافته است. این پژوهش با استفاده از دادههای سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ انجام شده و نشان میدهد که زنان بهطور میانگین خواهان داشتن یک تا دو فرزند هستند (میانگین ۱٬۷۶ فرزند) و همینطور مردان نیز تمایل دارند بهطور متوسط یک تا دو فرزند داشته باشند (میانگین ۱٬۷۴ فرزند). این ارقام نسبت به سه سال پیش تغییر چشمگیری نداشتهاند.
با این حال، اطلاعات تازه نشان میدهد که بسیاری از مردم نمیتوانند به خواستشان برای داشتن فرزند عمل کنند. میانگین تعداد فرزندانی که زنان در آلمان به دنیا آوردهاند، از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ کاهش یافته و از ۱٬۵۸ به ۱٬۳۵ رسیده است. یعنی اگر میانگین بگیریم، هر زن در این سالها کمی بیش از یک فرزند داشته است. این فاصله میان خواست فرزندآوری و واقعیت را در زبان پژوهشی شکاف باروری (Fertility Gap) مینامند. از مدتی پیش موضوع مطالعات جمعیتی بوده است.
پژوهشگران دلیل این کاهش را به ترکیبی از بحرانهای جهانی مانند همهگیری کرونا، جنگ در اوکراین و تغییرات اقلیمی نسبت دادهاند. علاوه بر آن، وضعیت اقتصادی و شخصی نامطمئن نیز در بهتعویقافتادن تصمیم فرزندآوری نقش داشته است.
براساس این دادهها، آلمان با نرخ کنونی تولد در میان کشورهای اروپایی در جایگاه میانه قرار دارد. آخرین دادههای ادارهی آمار اتحادیه اروپا نشان میدهد که میانگین نرخ تولد در اتحادیه اروپا با ۱٬۳۸ کودک برای هر زن، به پایینترین سطح از زمان تأسیس این اتحادیه رسیده است.
هشدار کارشناسان از کاهش نرخ تولد
در این پژوهش هشدار داده شده که این روند در درازمدت پیامدهای منفی بر بسیاری از حوزههای زندگی اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت. به باور کارشناسان، سیاست باید برای تغییر این روند وارد عمل شود. مارتین بویارد، از نویسندگان این مطالعه، گفته است: «دسترسی مطمئن به مراقبت روزانه از کودکان، مسکن قابلپرداخت، و توان تصمیمگیری سیاسی از عوامل حیاتی برای ایجاد امنیت نزد جوانان است.» به گفتهی او، این اقدامات میتواند به تحقق خواست فرزندآوری بینجامد و مانع از بهتعویقافتادن آن شود.
این پژوهش بر پایهی نظرسنجی سراسری از ۹۱۵۷ زن و ۶۶۰۱ مرد بین ۱۸ تا ۴۹ سال، در فاصلهی ماه می ۲۰۲۳ تا فبروری ۲۰۲۴ انجام شده است.
Bild: Canva Pro