آندریا کوباش از هامبورگ با استفاده از روشی به نام «والدگری آگاهانه»، به والدینی که در زندگی روزمره با فرزندان خود مشکلات تربیتی دارند، کمک میکند. این روش به والدین کمک میکند تا با آگاهی بیشتر و همراه با کمی طنز و سبکی با نقش والدینی خود برخورد کنند. کوباش اغلب مشاهده میکند که والدین کودک را به عنوان مشکل میبینند.
او در مصاحبه با روزنامه Abendblatt، به ۱۰ سوال رایج در مورد مشکلات تربیتی در بسیاری از خانوادهها پاسخ میدهد:
چه باید کرد اگر گوشی موبایل بیش از حد در خانواده تأثیرگذار شده است؟
«گوشی موبایل معمولاً به عنوان ابزاری برای پوشش دادن فاصله احساسی استفاده میشود. به جای ممنوع کردن استفاده از موبایل، بهتر است بپرسیم: چرا موبایل اینقدر قدرت دارد؟ معمولاً مسئله به خود دستگاه مربوط نیست، بلکه به این مربوط است که ما از نظر احساسی از فرزندانمان فاصله گرفتهایم. به جای گرفتن موبایل، پیشنهاد میکنم از آن به عنوان ابزاری برای شروع گفتگو استفاده کنیم. مثلاً: “به من نشان بده که الان چه کاری انجام میدهی”. این کار به جای بستن درها، راهها را باز میکند.»
آیا واقعاً بد است اگر کودکان زمان زیادی را مقابل صفحه نمایش بگذرانند؟
مشکل به خود صفحه نمایش مربوط نیست، بلکه به چیزی که از دست میرود، مربوط است. کودکان برای رشد سالم به تجربیات واقعی نیاز دارند. وقتی خانوادهها به من میگویند که فرزندانشان ساعتها جلوی پلیاستیشن نشستهاند، من میپرسم: چقدر زمان را بدون صفحه نمایش با هم میگذرانید؟ در بیشتر موارد، این بزرگترین مشکل است. به جای تمرکز بر ممنوعیت، بهتر است زمانهایی را برای بدون صفحه بودن در نظر بگیریم که به فرصتهایی برای گفتگو و تجربه مشترک تبدیل شود.
والدینی که به دنبال پیشرفت شغلی خود هستند، چگونه میتوانند بفهمند که آیا زیاد کار میکنند و فرزندانشان از آن رنج میبرند؟
گاهی اوقات نشانههای کوچک، مهمترین راهنماها هستند. اگر فرزندتان ترجیح میدهد با گوشی بازی کند تا اینکه با شما وقت بگذراند، یا دیگر از روز خود به شما نمیگوید، این میتواند یک هشدار باشد. بزرگترین سوءتفاهم این است که کار زیاد برابر با موفقیت است. اما موفقیت در تربیت به شکل دیگری اندازهگیری میشود: به زمانی که با هم سپری میکنید و به گفتوگوهای واقعی که دارید. لپتاپ میتواند منتظر بماند، اما زندگی فرزندان شما نمیتواند.
یک مراسم سالم برای نزدیکتر شدن والدین و کودکان چه شکلی دارد؟
مراسمها مثل یک پایه خانه به ایجاد حس امنیت کمک میکند. در خانه ما، هر شب هر کسی میگوید که برای چه چیزی سپاسگزار است. این لحظهای است برای بازتاب و اتصال. چنین مراسمهایی ارزشمند هستند زیرا یک روال ایجاد میکنند. بهترین قسمت این است که کودکان از این لحظات کوچک سپاسگزاری، آگاهی بیشتری از زندگی خود پیدا میکنند.
چه باید کرد وقتی کودکان کاملاً از دیگران فاصله میگیرند و دیگر نمیخواهند حرف بزنند؟
این برای بسیاری از والدین شوکهکننده است، بهویژه در دوران بلوغ. واکنش اول اغلب این است که آنها را با سوالات فراوان روبرو کنیم. اما در اینجا کمتر، بیشتر است. یک رویکرد آرام و بدون فشار بهتر عمل میکند. پیشنهاد دادن یک فنجان چای، دیدن یک فیلم با هم یا رفتن به یک پیادهروی بدون صحبت کردن، فضایی را ایجاد میکند که کودک برای بیرون ریختن احساساتش به آن نیاز دارد.
چگونه واکنش نشان دهیم زمانی که کودکان با رفتارهای مخرب مانند مصرف الکل یا مواد مخدر مواجه میشوند؟
این یکی از دشوارترین مسائل است. بسیاری از والدین چشمان خود را به روی این مشکل میبندند، زیرا نمیخواهند آن را بپذیرند. آنها فکر میکنند اگر آن را نادیده بگیرند، ممکن است خود به خود برطرف شود. در این شرایط مهم است که پیش از آنکه دیر شود، گفتوگو را آغاز کنید. بهجای استفاده از سرزنش، بهتر است ترسهایتان را مطرح کنید: من نگرانم که درگیر چیزی شوید که به شما آسیب میزند. چگونه میتوانیم با هم از وقوع این امر جلوگیری کنیم؟
مرزها در تربیت چقدر اهمیت دارند و چگونه آنها را بهدرستی تعیین کنیم؟
تعیین مرزها بسیار مهم هستند، اما نکته کلیدی این است که با همدلی، آنها را تعیین کنید. کودکان برای احساس امنیت به ساختار نیاز دارند. اما این ساختار نباید بهعنوان کنترل تلقی شود. این یک تعادل است: مرزها را نشان دهید اما در عین حال به کودکان فضایی برای تصمیمگیریهای خودشان بدهید. وقتی کودکی متوجه شود که در یک چارچوب میتواند تجربیات خودش را کسب کند، این امر به تقویت اعتمادبهنفس و توانایی مسئولیتپذیری او کمک میکند. بهجای گفتن ‘تو اجازه نداری این کار را انجام دهی!’، بهتر است بپرسید: ‘فکر میکنی چه اتفاقی میافتد اگر این کار را انجام دهی؟’
خودمراقبتی سالم برای والدین چگونه است؟
والدین اغلب آنقدر بر انجام همه کارها برای فرزندانشان تمرکز میکنند که خودشان را فراموش میکنند. اما: یک مادر خسته یا یک پدر بیانرژی نمیتواند الگوی خوبی باشد. مهم است که بهطور منظم استراحت کنید، به سلامت جسمی و روحی خود توجه کنید و همچنین کارهایی را که برایتان لذتبخش است انجام دهید – بدون احساس گناه. چون تنها کسی که از خودش خوب مراقبت کند، میتواند بهخوبی از دیگران نیز مراقبت کند.
مهمترین چیزی که والدین میتوانند به فرزندان خود بیاموزند چیست؟
پذیرش خود. کودکان از طریق مشاهده ما خیلی چیزها یاد میگیرند. وقتی ما به آنها نشان میدهیم که خودمان را میپذیریم، حتی زمانی که اشتباه میکنیم، آنها یاد میگیرند که کامل نبودن هم اشکالی ندارد. مهمتر از آنکه همیشه همه چیز درست باشد، این است که اصیل باشیم. اگر کودکان ببینند که والدینشان با خودشان مهربان هستند، این نگرش را در زندگی خود نیز اتخاذ میکنند.
چه باید کرد زمانی که والدین باید روی رابطه خود کار کنند؟
گاهی والدین فراموش میکنند که آنها بهعنوان یک زوج نیز وجود دارند. تمرکزشان آنقدر روی کودکان است که رابطهشان در حاشیه قرار میگیرد. اما کودکان بلافاصله متوجه تنشها میشوند. در اینجا مهم است که آگاهانه زمانی را برای رابطه خود اختصاص دهید. اغلب کافی است که در پایان روز با هم بنشینید و درباره روزتان صحبت کنید. وقتی هر دو والدین خود را بهعنوان یک تیم میبینند و با صداقت با هم رفتار میکنند، این تأثیر مثبتی روی کودکان نیز خواهد داشت.