درست شش ماه پیش در همین روز بود که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در تلویزیون خطاب به مردم گفت: «خطر کرونا جدی است. آنرا جدی بگیرید!» مرکل روز ۱۸ مارس، هشدار فوری ویروس کرونا را صادر کرد. پس از آن، رقابت بیسابقهای در دنیای علم برای شناخت و درمان این بیماری درگرفت. اکنون پس از شش ماه، کجا ایستادهایم و یافتههایمان چیست؟ Tagesschau گزارش میدهد:
سرعت بالا و شکستن تابوهای علمی
ویروسشناسان، اپیدمولوژیستها، متخصصان عفونت و سایر دانشمندان تحقیقهای خود را در شبکهای بینالمللی و زیر فشار زیاد انجام میدهند. بودجههای تحقیقاتی در کوتاهمدت تایید میشوند و نخستین نتیجهها بدون بررسی قبلی بهصورت پیشچاپ منتشر میشوند و بهطور آنلاین در دسترس همه قرار میگیرند. این شیوه کار بیسابقه است و نوعی شکستن تابو در علم محسوب میشود.
پژوهشگران در مرکز توجه
درحالیکه دانشمندان و پژوهشگران یافتههای خود را منتشر میکنند، گاهی باهم تناقض دارند یا گفتههایشان را اصلاح میکنند. این عدم قطعیت باعث آشفتگی و گاه ناامیدی در مردم میشود؛ بهطوریکه، اعتراض و خشم خود را با صدای بلند ابراز میکنند. مردم و رسانهها نباید فراموش کنند که دانش علمی، حتی در مواقع بحرانی، ساده بهدست نمیآید. این تناقض نشانه ضعف نیست بلکه ویژگی اصلی کار علمی است.
چرا مزخرف تحویلمان میدهید؟
پوشیدن ماسک به یکی از داغترین بحثها تبدیل شده است. انستیتو روبرت کُخ (RKI) که معتبرترین مرجع آلمانیها درباره ویروس کرونا است، گاهی اطلاعات ضدونقیضی درباره پوشیدن ماست ارائه میداد. تا اوایل ماه آوریل استفاده از ماسک به مردم توصیه نمیشد ولی پساز آن بهشدت توصیه شد. برخی از رسانهها و مردم در واکنش به این موضوع میگویند: «حرفهای مزخرف تحویلمان ندهید!» ولی درواقع، دلیل این توصیههای بهظاهر ضدونقیض، یافتهها و تحقیقهای علمی است.
ماسک بپوشیم یا نپوشیم؟
استفاده از ماسک باعث میشود که دهان و بینی را از قطرههای ویروس حفظ کنیم. قطرههای ویروس در اثر سرفه یا عطسه فرد بیمار در هوا پخش میشوند. بااینحال، ماسکهای حرفهای از همه قابلاعتمادترند. استفاده از ماسک بهتنهایی کافی نیست. درکنار آن باید فاصله فیزیکی و بهداشت را رعایت کرد. پوشیدن ماسک ازلحاظ روانی نیز باعث میشود فاصله فیزیکیمان را از دیگران حفظ کنیم.
فضای سرپوشیده و بدون تهویه خطرناک است
یکی از مهمترین یافتهها این است که ذرههای ویروس در فضای بسته میتوانند تا مدتی طولانی زنده بمانند. بههمین دلیل تجمع در فضای بسته آنهم با سیستم تهویه ضعیف بسیار خطرناک است. مخصوصا در فصلهای سرد که مردم بیشتر وقتشان را در فضای سرپوشیده میگذرانند.
۱۸۰ پروژه تولید واکسن در سراسر جهان
همه امیدوارند که با تهیه دارو و واکسن، خطر ویروس Sars-CoV-2 کنترل شود. بهگفته سازمان جهانی بهداشت (WHO)، درحالحاضر ۱۸۰ پروژه مختلف در جهان برای تهیه واکسن تلاش میکنند. علائم بیماری در افراد متفاوت است. برخی علائمی شبیه به سرماخوردگی خفیف را نشان میدهند و برخی دچار تنگی نفس و مشکلات ریوی میشوند. تاثیر داروی Remdesivir در کوتاه کردن مدتزمان بیماری ثابت شده است. در آلمان شرکتهای BioNTech در ماینتس و CureVac در توبینگن، آزمایشهای بالینی واکسن را روی انسان آغاز کردهاند.
اینکه دارو و واکسن چهموقع در دسترس مردم قرار میگیرد، هنوز معلوم نیست. علم میتواند اشتباه کند تا درنهایت به نتیجه درست و قابلاعتمادی برسد. علم نیازمند زمان و پژوهش است، و در درمان ویروس کرونا هنوز به نتیجه قطعی نرسیده است. اما آنچه مشخص است این است که فصل پاییز در راه است و روند این بیماری در این فصل سرد با چالشهای تازهای روبهرو خواهد شد.
Photo: Stefan Arend – EPD
