شکیب مصدق ترانه سرا، آهنگساز و خواننده افغانستانی که کارهای هنریاش همواره تحت تاثیر وقایع و اتفاقات روزمره زندگی در افغانستان و جهان شکل میگیرند، به این باور است که هنرمندان با داشتن دغدغه اجتماعی و انسانی، از وضعیت و وقایع بهروز جهان تاثیر پذیر هستند.
مصدق که از نه سال به این سو در آلمان بسر میبرد میگوید که ویروس کرونا به عنوان یک دغدغهی جهانی زندگی او را نیز تحت تاثیر قرار داده و باعث شده تا آهنگ جدیدی به نام “کرونان” به مخاطبان خود ارائه دهد. در این آهنگ که هفته گذشته در رسانههای اجتماعی غوغا برپا کرده بود، بیشتر به وجهه اجتماعی و سیاسی کرونا تا وجهه علمی و پزشکی آن پرداخته شده است.
مصدق میگوید: «هنگام ساختن این آهنگ بیشتر به این فکر کردم که چرا یک ویروس به این کوچکی توانسته جهان را به زانو دربیاورد. من این آهنگ را در مورد ویروس ناشناختهی کرونا نه بلکه در مورد وضعیت که ما به آن دچار شدهایم نوشتم و خواندم.»
چرا «کرونان»؟
به گفتهی مصدق سوال اساسی آهنگ «کرونان» (کرونا+نان) ایناست که چرا انسانها قبل از کرونا به این موضوع فکر نکردهاند که جهان جز جنگهای ایدئولوژی، مذهبی و سیاسی، کشورگشاییها، انتحاری، تروریست و بمب به چیزهای دیگری نیز نیازمند است و چرا تا کنون هیچگونه پیشبینی، سرمایه گذاری و حتی فکری روی موارد و خطرهای بزرگتری مثل وقایع طبیعی، بیماریهای واگیر و ویروسهای ناشناخته صورت نگرفته است.
او میافزاید: «آهنگ «کرونان» را به اساس این ایده ساختم و فکر میکنم امروز یک ویروس جهان را با تمام قدرت و ادعایش به زانو درآورده آن هم فقط به این دلیل که ما وجهه انسانی خود را فراموش کردهایم و درگیر جنگها و رقابتهای ناسالم اقتصادی، سیاسی و نظامی و در پی کشتار همدیگر بودهایم غافل از اینکه از طبیعت ویروسی برمیخیزد که همه را بدون در نظر داشت دین، رنگ، مذهب، مرز، نژاد و قدرت از پا در میآورد.»
در آهنگ «کرونان» بیشتر به اوضاع کنونی افغانستان پرداخته شده است. مصدق در مورد اینکه چه ارتباطی میان اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی افغانستان و بحران کرونا وجود دارد میگوید: «نمیخواهم بدبین باشم اما واقعیت این است که بیشترین قربانی و هزینه را در مقابل ویروس کرونا مردم افغانستان خواهند پرداخت. به این دلیل که این کشور درگیر جنگ و رقابتهای ناسالم سیاسی است و هنوز مردم افغانستان قربانی تصمیمهای نادرست احزاب و گروههای سیاسی هستند که خود درگیر جنگ قدرت اند تا مشکلات مردم.»
او در مورد آمادگی دولت افغانستان برای مقابله با ویروس کرونا میگوید: «افغانستان متاسفانه هیچ نوع آمادگی برای مبارزه با ویروس کرونا و هیچ راهکاری برای محافظت از مردم ندارد. ترس من اینست که به دلیل بی کفایتی و عدم آمادگی دولت برای مقابله با یک ویروس خطرناک، فاجعه انسانی اتفاق بیفتد و این ترس خیلی به واقعیت نزدیک است.»
جامعهی میزبان باید داستان های ما را بشنود
شکیب که مدت زیادی را وقف کارهای هنری در افغانستان کرده بود و علاقهمندان و مخاطبان خود را یافته بود، ناگهان مسیر مهاجرت را در پیش گرفت و اواخر سال ۲۰۱۰ به آلمان رسید. او میگوید: «روزگاری سختی بود. با هیچ کس آشنایی نداشتم و در این مدت نه سال سختیهای زیادی را تجربه کردم. اما اکنون آلبومهایم به زبان آلمانی منتشر شده، مخاطبان آلمانی دارم و تاکنون کنسرتها و برنامههای بزرگی در آلمان داشتم و این موضوعات باعث شده تا زندگی در آلمان احساس قدرت بیشتری برایم بدهد.»
شکیب در مورد آغاز فعالیتهای هنریاش در آلمان میگوید: «هدف من این بود که فکر میکردم داستانهای ما را باید دیگران بشنوند، دیگرانی که روی سرنوشت ما تاثیرگذار اند. روایت داستانهای ما کمک میکند تا جامعه میزبان با واقعیتهای جامعه ما، گذشته، تاریخ و مشکلات ما بیشتر آشنا شوند. از این رو تصمیم گرفتم که آلبوم «آیلان» ترجمه شود و مخاطب آن هم شهروندان آلمانی باشند. و این مسئله باعث شد تا بتوانم با اینکه بسیار بازار رقابت تنگ بود در بین مخاطبان آلمانی نیز جایگاهی پیدا کنم.»
پس از موفقیت این آلبوم، آلبوم «سرباز فراری» هم ترجمه و از سوی یکی از شرکتهای نشر موسیقی آلمان منتشر شد.
ادغام جادهی یکطرفه نیست
شکیب به این باور است که هنر معرف تاریخ، فرهنگ، گذشته و وقایع یک ملت است و برای پناهجویان به عنوان یک سلاح قدرتمندی است که توسط آن پناهجویان میتوانند وجود خود در جامعه جدید را توجیه کنند. او میگوید: «در این مدت از طریق هنر توانستهام وضعیت پناهجویان را به جامعه جدید معرفی کنم و آنها را متقاعد بسازم که شماها نیز مسئول این وضعیت هستید.» او میافزاید: «مسئله ادغام جادهی یکطرفه نیست. همانطور که ما مجبوریم زبان بیاموزیم، فرهنگ و عنعنات جدید را یاد بگیریم و احترام کنیم، بر جامعه میزبان نیز لازم است تا در مورد تاریخ، فرهنگ و گذشته ما بدانند و خوشبختانه امروز هنر توانستهاست آشتی بین مهاجر و جامعه میزبان را به وجود بیاورد.»
شکیب مصدق که چندی پیش در یکی از برنامههای موسیقی شبکه تلویزیونی طلوع به نام «ستاره افغان» در افغانستان به عنوان داور حضور داشت میگوید: «تجربهای فوقالعاده بود و در واقع وقتی تصمیم گرفتم به کشورم برگردم هدف من فقط داور بودن در یک برنامه موسیقی نبود بلکه با این سفر توانستم به آنچه که برنامهریزی کرده بودم برسم و موفق شدم تا در مورد موضوعاتی که سالها فرصت گفتنشان را نداشتم در داخل و خارج از برنامه ستاره افغان، در برنامههای مختلف تلویزیونی در مصاحبهها و کنسرتهای خود حرف بزنم.»
شکیب مصدق بیشتر در سبک راک-بلوز، موسیقی اعتراضی میسازد. این هنرمند معترض، اکنون سرگرم ساختن یک آهنگ جدید بنام «سرود اینترنشنال» در مورد روز جهانی کارگران است. «سرود اینترنشنال»یکی از مشهورترین آهنگهای است که در مورد همبستگی جهانی کارگران تهیه شده است.
برای شنیدن آهنگ «کرونان» روی این لینک کلیک کنید.
Foto: Wikipedia