در پی انتشار سلسله‌مقالاتی در روزنامه «Hamburger Abendblatt» درباره‌ی تنش‌های مذهبی و رفتار ناپسند برخی دانش‌آموزان و والدین مسلمان در مدارس هامبورگ، مسئولان آموزش‌و‌پرورش و نمایندگان ادیان مختلف با صدور بیانیه‌ای مشترک خواستار تعامل گفت‌وگومحور و محترمانه در مدارس شدند.
در این بیانیه که با همکاری اداره مدارس، نمایندگان دو کلیسای بزرگ، جامعه یهودی و شورای اسلامی هامبورگ (شورا/Schura) منتشر شده، ضمن محکوم‌کردن هرگونه تلاش برای تحمیل عقاید یا رفتارهای مذهبی به دیگران، بر لزوم پیشگیری از تقویت فضای اسلام‌هراسانه تاکید شده است. به گفته‌ی اوزلم ناس، نماینده‌ی شورای اسلامی، چنین تنش‌هایی نباید به بهانه‌ای برای نژادپرستی ضد مسلمانان تبدیل شود.
تنش‌های مذهبی در مدارس: آغاز بحث از طریق سیاست
ماجرا از آن‌جا آغاز شد که ساندرو کاپه، نماینده حزب CDU در پارلمان هامبورگ، گزارشی از شکایات شهروندان محله «اشتایلزهوپ» ارائه داد. برخی مادران گفته بودند که در جلسات اولیا و مربیان از سوی مردان تحت فشار قرار گرفته‌اند، یا حتی از صحبت‌کردن منع شده‌اند. همچنین گزارش شده که دختران بدون حجاب یا با پوشش غربی مورد توهین قرار گرفته‌اند و تعداد زیادی از دانش‌آموزان به‌ویژه در ماه رمضان، تحت فشار همسالان روزه می‌گیرند و حتی از شرکت در کلاس موسیقی خودداری می‌کنند.
در یکی از گزارش‌ها آمده که کودکی هشت‌ساله در مدرسه‌ای پرچم اسرائیل را لگدمال کرده است. مادری دیگر گفته بود پسرش پس از اعتراض به خطای فوتبالی، به نژادپرستی متهم شده است. همچنین گزارش‌هایی درباره بی‌احترامی به کارکنان زن مدرسه و تهدید توسط برخی والدین مطرح شده است. با این حال، برخی معلمان این رفتارها را جزئی از طبیعت نوجوانی دانسته و از گفتگوهای موفق در مورد مدارا و تحمل سخن گفته‌اند.
ارزیابی مدارس و واکنش دولت
در پی پرس‌وجوی پارلمانی، سنا از چند مدرسه خواست تجربیات خود را بازگو کنند. بیشتر مدارس تأکید کردند که فضای احترام و تحمل در مدرسه حفظ شده، اما در عین حال به رشد نقش مسائل مذهبی و تمایل برخی دانش‌آموزان به ابراز باورهای دینی نیز اشاره کردند. در موارد محدودی نیز رفتارهای لفظی تحقیرآمیز گزارش شده، اما اداره محلی در جمع‌بندی نهایی اعلام کرد که «در اغلب مدارس نشانه‌ای از درگیری سازمان‌یافته مذهبی یا اعمال سیستماتیک نفوذ دیده نمی‌شود.»
انتقاد از روش پوشش رسانه‌ای
اوزلم ناس از شورای اسلامی، درخواست روزنامه «ابند‌بلت» برای ارسال گزارش‌های ناشناس درباره‌ی حوادث مشابه را «نگران‌کننده» دانست و گفت چنین روشی فضایی ناخواسته در شهر ایجاد می‌کند. او تأکید کرد که جوامع اسلامی آماده‌اند تا در صورت لزوم، در حل مشکلات همکاری کنند، اما مدارس باید ساختار مناسبی برای برخورد سریع با چنین رفتارهایی داشته باشند.
بیانیه مشترک برای حفظ همزیستی و دوری از تنش‌های مذهبی
کاترینا فون فینت‌سل، مشاور اداره آموزش‌و‌پرورش هامبورگ، تاکید کرد که وقتی دانش‌آموزان تصور می‌کنند در تحمیل عقاید دینی خود پشتیبانی مذهبی دارند، احتمال بروز تنش بیشتر می‌شود. هدف این بیانیه، مقابله با چنین تصوری است.
در این بیانیه، هامبورگ به عنوان شهری با تنوع فرهنگی و دینی توصیف شده که در آن جایی برای تبعیض و زورگویی مذهبی وجود ندارد. جوامع دینی بر تعامل محترمانه و تعیین مرزهای روشن تاکید دارند. در راستای همین هدف از سال ۲۰۱۹ برنامه‌ای با عنوان «آموزش دینی برای همه» طراحی شده که از سال ۲۰۲۲ وارد مرحله اجرایی شده است.
