روز اول ماه مه، روزی است که زمین و آسمان باید سر تعظیم در برابر دستان خسته‌ای فرود آورند که بی‌هیاهو، بی‌ادعا، و بی‌توقع چرخ‌های زندگی را به گردش درمی‌آورند. روز جهانی کارگر، تنها یک روز در تقویم نیست؛ فریادی خاموش است از هزاران دست پینه‌بسته، از نگاه‌هایی پر از امید و درد، و از قلب‌هایی که در سکوت، بار جهان را بر دوش می‌کشند.
بدن‌هایی که جهان را ساخته‌اند
کارگران، معماران بی‌نام‌ونشان زندگی‌اند. آن‌ها که از سحرگاهان با دست‌هایی که هنوز گرمای خواب شبانه را دارند، به کارگاه‌ها، مزارع، معادن و کارخانه‌ها قدم می‌گذارند. هیچ بنایی برافراشته نمی‌شد، هیچ خیابانی هموار نمی‌شد، هیچ لباسی دوخته نمی‌شد و هیچ نانی به سفره‌ها نمی‌رسید اگر نبودند آن‌هایی که خاموش و بی‌تکلف کار کردند، عرق ریختند و لبخند زدند.
این دستان زبر و خسته، ستون‌های زندگی‌اند؛ دستانی که از خستگی می‌لرزند، اما از کار باز نمی‌ایستند.
قصه‌های ناگفته پشت هر دست
هر خطی که بر کف یک دست افتاده، داستانی دارد. داستان مادرانی که برای لقمه‌ای نان، چرخ خیاطی را شبانه‌روز به صدا درمی‌آورند. داستان کارگرانی که زیر آفتاب سوزان، در بیابان‌ها جاده می‌سازند. داستان پدرانی که با کمترین دستمزد، با دلی پر از نگرانی برای آینده فرزندان‌شان زندگی می‌سازند. اما در هیاهوی جهانی که صدای سرمایه و قدرت بلندتر از همیشه است، قصه‌ی این دست‌ها کمتر شنیده می‌شود. گویی هرچه زحمت بیشتر، سهمشان از دیده شدن کمتر می‌شود.
روز کارگر؛ یادآوری عدالت فراموش‌شده
روز جهانی کارگر، یک جشن نیست؛ یک یادآوری است. یادآوری این‌که عدالت اجتماعی هنوز آرزویی دور است. هنوز میلیون‌ها کارگر در جهان زیر خط فقر زندگی می‌کنند، بدون بیمه، بدون امنیت شغلی، بدون حق اعتراض.
این روز، فریادی است علیه بی‌عدالتی‌ها، علیه کار کودک، علیه استثمار زنان کارگر، علیه قراردادهای بی‌ثبات و روزافزون “کارهای موقت”.
این روز، زنگ بیدارباشی است برای جهانیان که بپرسند: چه شد وعده‌ی برابری و کرامت انسانی؟
امید، آخرین سنگر دست‌های خسته
با وجود همه‌ی تلخی‌ها، کارگران هر روز امید را در دستانشان می‌کارند. امید به آینده‌ای که کودکانشان در آن مجبور نباشند زیر آوار نابرابری له شوند. امید به جهانی که در آن دستمزد، تنها بهای کار نباشد، بلکه بهای عزت انسانی هم باشد. امید به فردایی که در آن، هیچ دستی از فرط کار نشکند و هیچ دلی از فرط بی‌عدالتی ترک نخورد.
با ظهور فناوری‌های نوین و تغییرات سریع اقتصادی، جهان کار به سرعت دگرگون می‌شود. کارگران با تهدیدهایی همچون اتوماسیون، کاهش مشاغل سنتی، گسترش کارهای غیررسمی و بی‌ثباتی شغلی مواجه هستند. همچنین مسائلی چون تبعیض‌های جنسیتی، نژادی و سنی در محیط‌های کاری همچنان پابرجا هستند. در چنین شرایطی، حفظ و تقویت همبستگی کارگری بیش از پیش اهمیت یافته است. تشکیل اتحادیه‌های قوی‌تر، مبارزه برای قوانین حمایتی جدید و دفاع از حقوق همه‌ی اقشار کارگری، از جمله وظایف حیاتی نسل جدید فعالان کارگری است.
روز جهانی کارگر نه فقط روزی برای بزرگداشت گذشته، بلکه فرصتی برای اندیشیدن به آینده است. آینده‌ای که در آن کرامت انسانی در محیط کار حفظ شود، عدالت اجتماعی برقرار گردد و همه‌ی کارگران، فارغ از پیشینه، جنسیت یا ملیت، بتوانند در امنیت و عزت زندگی کنند.
بزرگداشت این روز، تعهدی دوباره به آرمان‌هایی است که در میدان‌های مبارزه کارگری زاده شد: آرمان‌هایی چون آزادی، برابری، همبستگی و عدالت.
نورالله رحمانی
Foto: Pixabay
