ترس از پرواز یک پدیده رایج است که می‌تواند هر فردی را تحت تأثیر قرار دهد؛ فارغ از سن، جنسیت یا میزان سفرهای هوایی. این ترس حتی شامل افرادی می‌شود که به طور مداوم سفر می‌کنند. طبق نظرسنجی YouGov در آلمان، حدود ۱۶ درصد از بزرگسالان دچار این ترس هستند و ۲۰ درصد دیگر نیز هنگام پرواز احساس ناراحتی می‌کنند. با وجود اینکه آمارها نشان می‌دهد سفر هوایی امن‌ترین روش حمل‌ونقل در جهان است، اما این اطلاعات برای بسیاری از افراد کافی نیست تا بر ترس خود غلبه کنند. در این میان، دو خلبان و مربی تخصصی ترس از پرواز، فابین سونیوس و تیمو وبر، راهکارهایی ارائه داده‌اند که به مسافران کمک می‌کند با این اضطراب مقابله کنند.
چرا برخی افراد از پرواز می‌ترسند؟
فابین سونیوس توضیح می‌دهد که این نوع ترس از دیدگاه تکاملی قابل توضیح است. انسان‌ها به حرکت آزاد در سطح زمین عادت دارند، اما نشستن در یک کابین بسته با صدها مسافر دیگر و حرکت در ارتفاع هزاران متری، وضعیتی غیرطبیعی برای بدن انسان محسوب می‌شود. برخلاف زمین، هوا عنصری ناشناخته است که حواس ما نمی‌توانند آن را درک کنند. این حس ناشناخته باعث می‌شود افراد به‌طور غریزی تمایل به استفاده از وسایل نقلیه زمینی مانند قطار یا اتوبوس داشته باشند، حتی اگر این گزینه‌ها از نظر آماری بسیار خطرناک‌تر از پرواز باشند. علاوه بر این، بسیاری از افراد تحت تأثیر اخبار مربوط به سوانح هوایی قرار می‌گیرند و تصور می‌کنند که این حوادث بیش از آنچه که در واقعیت اتفاق می‌افتد، رخ می‌دهند.
آیا آشفتگی‌های هوایی (توربولانس) خطرناک است؟
یکی از نگرانی‌های اصلی مسافران هنگام پرواز، مواجهه با آشفتگی‌های هوایی یا همان توربولانس است. تیمو وبر تأکید می‌کند که توربولانس هرگز باعث سقوط یک هواپیما نشده است. اگرچه ممکن است تکان‌های هواپیما برای برخی مسافران ترسناک باشد، اما این تکان‌ها هیچ خطری برای ساختار هواپیما ایجاد نمی‌کنند. هواپیماها برای تحمل شدیدترین شرایط آب‌وهوایی طراحی شده‌اند و تنها خطری که در توربولانس وجود دارد، عدم بستن کمربند ایمنی یا ایمن نبودن وسایل همراه مسافران است. به گفته وبر، دانستن این حقیقت که “هیچ هواپیمایی تاکنون به‌دلیل توربولانس سقوط نکرده است”، می‌تواند تا حد زیادی از نگرانی‌های مسافران بکاهد.
آیا مصرف دارو برای غلبه بر ترس از پرواز مفید است؟
برخی افراد برای کاهش استرس ناشی از پرواز به داروهای آرام‌بخش متوسل می‌شوند، اما کارشناسان معتقدند که این روش نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه می‌تواند آن را تشدید کند. فابین سونیوس، توضیح می‌دهد که این داروها فقط علائم ترس را سرکوب می‌کنند و فرد را از تجربه طبیعی کاهش اضطراب در طول پرواز محروم می‌سازند. همچنین، مصرف الکل به دلیل کاهش تراکم هوا در کابین، می‌تواند اضطراب را افزایش دهد. به گفته کارشناسان، بهترین راه مقابله با ترس از پرواز، درک مکانیزم‌های ایمنی هواپیما و یادگیری روش‌های آرام‌سازی است.
راهکارهای عملی برای غلبه بر ترس از پرواز
به گفته فابین سونیوس، آگاهی از واقعیت‌های علمی درباره پرواز می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش اضطراب داشته باشد. او توصیه می‌کند که افراد از جست‌وجوی اخبار مربوط به حوادث هوایی خودداری کنند و به اطلاعات آماری معتبر توجه داشته باشند. علاوه بر این، تمرین‌های تنفسی و روش‌های آرام‌سازی می‌توانند به کنترل ترس کمک کنند. از دیگر توصیه‌های مهم، اطلاع‌رسانی به خدمه پرواز درباره اظطرابتان است. مهمانداران برای چنین شرایطی آموزش دیده‌اند و می‌توانند با توضیح شرایط و ایجاد آرامش، به مسافران مضطرب کمک کنند.
ترسمان را سرکوب نکنیم
متخصصان توصیه می‌کنند که به جای سرکوب ترس، آن را بپذیریم و برای مدیریت آن از روش‌های مؤثر استفاده کنیم. تیمو وبر، خلبان و مربی غلبه بر ترس از پرواز، توضیح می‌دهد که آگاهی از فرآیندهای پرواز و درک صداهای مختلف در هواپیما می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها کمک کند. همچنین، تمرین‌های تنفسی، حرکات کششی در طول پرواز و گفت‌وگو با مهمانداران از دیگر راهکارهای مفید هستند. اگرچه زنان بیشتر در این دوره‌ها شرکت می‌کنند، اما ترس از پرواز به جنسیت ارتباطی ندارد و هر فردی ممکن است با آن مواجه شود. در نهایت، اگر ترس از پرواز تأثیر جدی بر کیفیت زندگی افراد دارد، مراجعه به متخصصان و شرکت در دوره‌های آموزشی مقابله با ترس از پرواز، می‌تواند راه‌حل موثری باشد.
