خبر ترور اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس، در تهران روز پنجشنبه، اول اوت/آگوست ۲۰۲۴، تیتر نخست بسیاری از روزنامهها و خبرگزاریهای جهان شد. هنیه برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رییسجمهور ایران، به این کشور سفر کرده بود و حدود ساعت ۲ نیمهشب در اقامتگاه خود با شلیک «پرتابه» کشته شد. گمانهزنیهای بسیاری درباره محل اقامت و دلیل ترور او وجود دارد. دولت تهران بهجای شفافسازی، به انتشار خبرهای ضد و نقیض و ایجاد ابهام دامن میزند. چنین واکنشی از سوی تهران عجیب نیست و پیش از این نیز در کشتارهایی مانند شلیک به هواپیمای اوکراینی و جنبش «زن زندگی آزادی» دیده شده است. اما رسانهها و سیاستمداران آلمان چگونه به این حادثه واکنش نشان دادهاند؟
بسیاری از رسانههای آلمان میگویند که ترور اسماعیل هنیه در «تهران» پیام مهمی را برای دولت ایران در بر دارد و توجه بسیاری را به ایران جلب کرده است. فوئبه گا، خبرنگار رسانه ZDF در تهران، میگوید: «ایران قصد دارد واکنش نشان دهد، اما چگونگی آن هنوز مشخص نیست. امکان هر سناریویی وجود دارد. ایران شاید مانند بار قبل بهسوی اسرائیل راکت پرتاب کند یا با کمک شبهنظامیان به اهداف خاصی در اسرائیل حمله کند. این در حالیست که این کشور بارها نشان داده که قصد ندارد با اسرائیل وارد جنگ شود. از سوی دیگر، کابینه رییسجمهور جدید ایران هنوز شکل نگرفته است.»
چرا اسماعیل هنیه در تهران ترور شد، نه در قطر؟
دانیل گرلاخ، کارشناس خاورمیانه، در گفتوگو با برنامه Heute Journal میگوید: «کشتن هنیه در تهران عملیات ماهرانهای است و نشاندهنده ضعف دستگاه امنیتی ایران میباشد. اما چرا اسرائیل در تهران نسبت به ۷ اکتبر واکنش نشان داد؟ این اقدام اسرائیل حاوی پیام مهمی به ایران است: اینکه هنیه را خارج از قطر به قتل برساند و به سران حماس و حزبالله بگوید که میدانیم کجا هستید و هروقت بخواهیم شما را هدف قرار میدهیم.»
گرلاخ درباره اینکه چرا اسرائیل هنیه را در قطر هدف قرار نداده، میگوید: «من فکر نمیکنم هنیه شخصا در برنامهریزی ۷ اکتبر شرکت داشته است. او سالها در قطر زندگی میکرد؛ جایی که نیروهای امریکایی در نزدیکی آن قرارگاه دارند. قطریها روابط خوبی با امریکا دارند و از سوی دیگر با اسرائیل نیز بهطور پنهان در تماساند. قطر پیش از این با اسرائیل به توافق رسیده بود که در خاک کشورش چنین عملیاتی انجام ندهد چون در غیر این صورت، قطر روابط خود را با امریکا قطع کرده و به قدرتهای دیگر نزدیک میشود. اسرائیل نیز پیش از این اعلام کرده بود که سران حماس را در کشورهای دیگر هدف قرار میدهد.»
بربوک ایرانیان را دعوت به خویشتنداری کرد
آنالنا بربوک، وزیر خارجه فدرال، از شهروندان آلمانی خواست که لبنان را فورا ترک کنند. او افزود که در شرایط پرتنش کنونی، هر تصمیمی میتواند به آتش جنگ بیفزاید یا آرامش در پی داشته باشد. وزارت خارجه فدرال به نقل از بربوک در رسانه اجتماعی X نوشت: «من از همه بهویژه ایرانیان میخواهم که خویشتنداری کنند.»
مشکلات خاورمیانه با انتقام حل نمیشود
ترور فواد شکر، فرمانده حزبالله در بیروت، و اسماعیل هنیه در تهران نشان میدهد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، هیچ برنامه مشخصی برای آینده خاورمیانه ندارد. روزنامه اشپیگل با بیان این تحلیل میگوید، مطمئنا انتقام میتواند لحظات احساسی خوبی به دنبال داشته باشد، اما بهزودی دو تروریست دیگر جایگزین شکر و هنیه خواهند شد. حماس و حزبالله افراد دیگری را در صفوف خود دارند.
اشپیگل میافزاید که انتقام اسرائیل شرایط خاورمیانه را ناپایدارتر خواهد کرد چون عملیات تلافیجویانه ایران را بهدنبال دارد. ایرانیها به سادگی عقب نمینشینند و بهویژه اینکه رهبر ایران پیش از این دستور حمله به اسرائیل را داده است. حتی ممکن است کار به حملههای تروریستی در اروپا نیز بکشد. ایتامار رابینوویچ، سفیر پیشین اسرائیل در ایالات متحده، میگوید: «ما همان جایی هستیم که بودیم» و متاسفانه درست میگوید.
