طبق تعریف قانون اقامت آلمان، دولدونگ (Duldung) عبارت است از “تعلیق موقت اخراج” خارجیانی که به طور اجباری مجبور به ترک کشور هستند. این یک مجوز اقامت نیست و بنابراین اقامت قانونی محسوب نمی‌شود. بنابراین افراد تحت مدارا همچنان قانونا موظف به ترک کشور هستند. داشتن دولدونگ در میان برخی از پناهندگان افغان مایه شرم به حساب آمده و تا حد توان کوشش می‌کنند تا دوستان و خانواده آن‌ها از این موضوع باخبر نشوند. اما این‌که چرا داشتن دولدونگ مایه شرمساری است به سراغ یکی از این پناهنده‌ها رفتم تا واقعیت موضوع را از او بشنوم.
برخی از ناراحتی و مشکلات دیگران لذت می‌برند
این پناهنده افغان به شرط افشا نشدن اسم واقعی‌اش حاضر به گفتگو شد. می‌پرسم چرا برخی از داشتن دولدونگ می‌شرمند و آیا خودش نیز جزء همین دسته است؟ می‌گوید: «سال ۲۰۱۵ به آلمان آمدم و مدتی زیادی منتظر جواب پرونده‌ام بودم. بعد از مدتی برایم جواب منفی دادند و در دادگاه دوم نیز رد شدم و پس از آن برایم دولدونگ دادند. گرفتن دولدونگ زندگی‌ام را زیر و رو کرد. شب‌ها خوابم نمی‌برد، به شدت افسرده شدم، همسر و دو فرزندم که در افغانستان بودند هر لحظه منتظر بودند که چه وقت جواب مثبت می‌گیرم و آن‌ها را به آلمان دعوت می‌کنم، اما تنها این یک بخش ماجرا است که به خودت مربوط می‌شود که باید با آن بسوزی و بسازی. بخش دوم ماجرای دولدونگ به دوستان، هم‌اطاقی‌ها و آشنایان ربط می‌گیرد. زمانی که یک سال از آمدنم به آلمان می‌گذشت در هایمی که زندگی می‌کردیم، یکی از افغان‌ها دولدونگ گرفت و به همه گفت که دولدونگ دارد. از آن‌جا که آدم‌های فضول در همه جوامع هستند و افغان‌ها نیز از این امر استثناء نیستند، هر کسی می‌گفت چرا دولدونگ گرفتی؟ چه وقت آلمان را ترک می‌کنی؟ شاید پلیس به هایم بیاید و تو را جبرا به افغانستان اخراج کنند و از این نوع صدها حرف و حدیث.»
از او می‌پرسم که آیا خودش نیز گرفتن دولدونگ را از دیگران مخفی کرده بود؟ می‌گوید: «با توجه به تجربه‌ای که قبلا درباره آن به شما گفتم، بلی، من داشتن دولدونگ را از دیگران مخفی کردم و هر کسی که درباره نتیجه دادگاه می‌پرسید، می‌گفتم قاضی گفت که نتیجه دادگاه بعدا برایم فرستاده می‌شود. نمی‌دانم چرا برخی از آدم‌ها دوست دارند تا به زندگی مردم “سرک” بکشند و از ناراحتی و مشکلات دیگران لذت ببرند؟ جدا از این موضوع، گرفتن دولدونگ باعث ناراحتی شدید می‌شود. به‌طور مثال، زمانی که بشنوی فرد دیگری با یک پرونده ساختگی و دروغین توانسته اقامت سه ساله بگیرد.»
در روز های گذشته نانسی فایزر، وزیر کشور فدرال گفته که در حال برنامه‌ریزی «حق فرصت اقامت» برای مهاجرانی است که به خوبی در آلمان ادغام شده‌اند و می‌خواهد اولین بسته مهاجرتی را که شامل این اصلاحات می‌شود، پیش از تعطیلات تابستانی به کابینه فدرال ارائه کند. حق اقامت جدید برای مهاجرانی در نظر گرفته شده که دولدونگ دارند، اما به مدت پنج سال یا بیشتر در آلمان به خوبی ادغام شده‌اند. آیا این طرح وزیر کشور فدرال می‌تواند برای او سودمند واقع شود؟ او می‌گوید: «امیدوارم همچو اتفاقی عملی شود. در این مدت با وجود مشکلات روحی و روانی بی‌شماری که داشتم، توانستم مدرک B1 را بگیرم.»
نورالله رحمانی
Photo: epd/
