افزایش بهای انرژی باعث افزایش تورم در آلمان شده است. مردم آلمان بی‌اختیار به یاد بحران انرژی سال ۱۹۸۱ افتاده‌اند. نیاز به واردات سوخت و وابستگی مالی به نرخ دلار و بهره بانکی در آمریکا نیز اقتصاد آلمان را در این شرایط آسیب‌پذیرتر ساخته است. اما لازم است این نکته را نیز بگوییم که تورم پنج درصدی می‌تواند برای بسیاری از کشورهای جهان، مانند ایران یا ترکیه آرزوی دست‌نیافتنی باشد! اما چنین سطحی از تورم در آلمان پدیده‌ای عادی نیست، چرا که چنین سطحی از تورم در آلمان از سال ۱۹۹۳ تا به امروز بی‌سابقه بوده است. در آن سال، نرخ تورم ۴٫۳ درصد اعلام شده بود.
صبا لطیفی تهرانی، معامله گر و تحلیل‌گر بازارهای مالی در مصاحبه با رسانه امل، در پاسخ به این سؤال که به طور کلی دلیل اصلی این تورم که نتها در آلمان، بلکه کل اروپا را درگیر کرده چیست، اینطور توضیح می‌دهد:
در واقع دلیل اصلی تورم به وجود آمده در اروپا ناشی از پاندمی کرونا است. زمانی که این پاندمی به وجود آمد، اروپا دچار یک رکود اقتصادی شد. به زبان ساده‌تر، کسب و کارها از بین رفتند؛ مغازه‌ها، بازارها بسته شدند، مردم بیکار و پول کمتری در دست آن‌ها بود. این امر باعث کندی رشد اقتصادی شد. در این میان اما بانک مرکزی برای مقابله با این رکود اقتصادی، شروع به حمایت از اقتصاد کرد. در واقع حمایت از اقتصاد یعنی تزریق پول به مردم و سرمایه‌گذاران که این امر به تنهایی باعث تورم می‌شود. بر این اساس تورم به وجود آمده را می‌توان در درجه اول به دلیل پاندمی کرونا، در ادامه با حمایت‌های مالی دولتی، همچنین افزایش قیمت نفت و انرژی‌ها و در نهایت تقاضای بالای مردم و عرضه کم تولید‌کننده‌ها دانست.
ما در ده سال گذشته نیز تورم در اروپا داشته‌ایم. اما چرا در طی این مدت، این تورم به طور محسوس در زندگی مردم حس نمی‌شد؟ به نظر شما دلیل این امر چه بود؟
به طور کلی هدف اصلی بانک مرکزی اروپا این است که تورم را در محدوده ۲ تا ۳ درصد کنترل کند. در واقع یکی از عواملی که ما در سال‌های گذشته به طور محسوس افزایش تورم نداشتیم، کنترل آن توسط بانک مرکزی بود. اما در حال حاضر تورم در اروپا به بالاتر از ۵ درصد رسیده است. این یعنی حدود ۳ درصد بالاتر از تارگت تورمی اروپا، که این بالاترین نرخ تورمی بوده است که اروپا در طی ۳۰ سال اخیر به خودش دیده است.
اما نکته بسیار مهم اینجاست که اگر ما تورم خالص را، یعنی تورم فعلی اما بدون سوخت و انرژی را در نظر گرفتن بگیریم، می‌بینیم که نرخ تورم در اروپا به میزان ۲٫۶ درصد رسیده است. این یعنی تنها ۰٫۶ درصد بالاتر از تارگت تورم قبلی در اروپا. به عبارت دیگر، در واقع بخش عظیمی از تورم به وجود آمده در اروپا بر اثر افزایش چشمگیر قیمت نفت و گاز صورت گرفته است و این میزان از تورم در دیگر بخش‌ها مانند خدمات یا أقلام مصرفی مانند مواد غذایی، نوشیدنی‌های الکلی و غیر حس نمی‌شود.
به نکته بسیار خوبی اشاره کردید! ما در ماه‌های گذشته شاهد افزایش قیمت انرژی‌های گرمایشی، برق و بنزین در آلمان بودیم. به نظر شما اصولاً چه چیزی باعث به وجود آمدن بحران انرژی و گران شدن آن‌ها می‌شود؟
از آنجایی که کشورهای اروپایی بزرگترین وارد کنندگان نفت و گاز هستند، بحران‌های انرژی در دنیا می‌توانند به شدت بر اقتصاد این کشورها اثرگذار باشند. در این میان، کشوری مانند آلمان که قطب صنعتی اروپا نیز محسوب می‌شود با جمعیتی حدود ۸۳ میلیون نفر، برای تامین برق سالانه خود نیاز به نفت و گاز زیادی دارد. همچنین کشورها، بخش عظیمی از برق مصرفی خود را جدا از تولید آن از طریق انرژی خورشیدی یا بادی، با سوزاندن گاز تامین می‌کنند. همین امر باعث وابستگی اروپا به کشورهای صادرکننده نفت و گاز می‌شود که ما در ماه‌های گذشته شاهد آن بودیم که با افزایش قیمت نفت، هزینه برق در برخی از کشورهای اروپایی حتی تا ۴۰۰ برابر نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
با توجه به مسائلی که در خصوص آن‌ها صحبت کردیم، به نظر شما بانک مرکزی اروپا چه برنامه‌ای برای کنترل این تورم در پیش خواهد گرفت؟
فعلاً برنامه خاصی وجود ندارد. چرا که به عقیده خانم «کریستین لاگارد» رئیس بانک مرکزی اروپا، تورم فعلی گذرا و موقتی است و به هیچ وجه ماندگار نیست. به گفته وی این تورم به واسطه افزایش قیمت نفت و گاز به وجود آمده و اگر این بحران و همچنین میزان تقاضا فروکش کند، این تورم نیز به راحتی به سمت پایین حرکت خواهد کرد و به همین دلیل در حال حاضر نیازی به تغییر در سیاست‌های پولی اروپا در جهت کنترل تورم نیست.
در واقع اروپا هنوز میزان تورم خود را نپذیرفته است. به نظر من از آنجایی که کشوری مانند آمریکا تورم خود را پذیرفته و در حال حاضر به مقابل و کنترل آن پرداخته است؛ این موضوع می‌تواند در بلندمدت در بازارهای مالی باعث افت ارزش یورو در مقابل دلار شود.
نویسنده: علی حسن‌پور
معامله گر و تحلیل‌گر بازارهای مالی: صبا لطیفی تهرانی
Author: Ali Hassanpour
Bild: Sara Kurfeß / Unsplash
