پروفسور کورت ویلیام اشتال، پزشک آلمانی که تجربه ۱۲ سال ماموریت در افغانستان را دارد، با ابراز نگرانی در مورد وضعیت پزشکان افغان در افغانستانِ زیر سلطه طالبان، میگوید وضعیت برای پزشکان، به ویژه کسانی که با پروژه‌های دولت آلمان کار می‌کردند، خطرناک است.
پروفسور کورت ویلیام اشتال
پروفسور اشتال که دکترای رشته داروسازی و بیوشیمی از آلمان دارد، در سال ۲۰۰۲، یک سال پس از فروپاشی رژیم طالبان و روی کار آمدن دولت جدید در افغانستان، با پروژه‌ای به نام «درمان زخم در یک کشور زخمی» به کابل سفر کرد. در آن هنگام هزاران بیمار با جراحت‌های برجامانده از جنگ که به دلیل نبود امکانات دارویی موثر، به زخم‌های عمیق عفونی تبدیل شده بودند، در بیمارستان‌های افغانستان بین مرگ و زندگی با رنجی مداوم دست به‌گریبان بودند. ماموریت پروفسور اشتال و همکارانش، معرفی داروی ساده و قابل دسترس برای درمان زخم های عفونی و استفاده از الکل دست توسط پزشکان برای درمان این عفونت ها بود. کاری که خیلی مقرون به صرفه بود و به تازگی در اروپا کشف شده بود. پروفسور اشتال این ماموریت را از کابل تا شمال و شرق افغانستان گسترش داد و در جریان آن، ده‌ها پزشک افغان را با روش‌های جدید تشخیص و مداوای عفونت‌ها آشنا ساخت. او تا سال ۲۰۱۴ به افغانستان رفت و آمد داشت و پروژه‌اش را دنبال می‌کرد.
پروفسور اشتال اکنون بازنشسته است و از خانه‌اش در شهر فرایبورگ، اوضاع به‌شدت ناآرام افغانستان را دنبال میکند. او نگران جان پزشکانی است که از طریق پروژه او با نظامیان آلمان در افغانستان کار کردهاند.
کار و تلاش پروفسور اشتال ارتباطی با فعالیت نظامی آلمان در افغانستان نداشت، اما پزشکان افغان که از طریق پروژه او برای آموزش به آلمان سفر کرده بودند، در بازگشت به افغانستان، مدتی در بیمارستان‌های نظامی نیروهای آلمان در کمپ‌های آنان، به ویژه در مزارشریف، کار کردهاند.
ماموریت ناتمام
گذشته از نگرانی روزافزون پروفسور اشتال از شنیدن خبرهایی در مورد ربوده شدن و به قتل رسیدن پزشک‌های افغان در هفته‌های اخیر، او تاکید دارد که پروژه آموزش پزشک‌های افغان و کمک به سیستم بهداشتی افغانستان که آلمان سرمایه‌گذاری هنگفتی روی آن کرده است، نباید به حال خود رها شود.
پروفسور اشتال در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی میگوید: «شمار زیادی از پزشکان افغان با نیروهای نظامی آلمانی کار کردهاند و در بیمارستان‌های نظامی آلمان آموزش دیده‌اند، شماری دیگر هم در داخل افغانستان از سوی آلمانی‌ها در رشته‌های مختلف آموزش دیده‌اند و یا حتی برای آموزش‌های کوتاه‌مدت به آلمان سفر کردهاند. اما من فکر می‌کنم که این روند آموزش هنوز تکمیل نشده است و به هدفی که در مورد تغییر وضعیت سیستم بهداشت در افغانستان داشتیم، نرسیده‌ایم.»
او با اشاره به سقوط دولت پیشین افغانستان و خروج نیروهای خارجی، از جمله نیروهای آلمانی، و متوقف شدن بخشی از ماموریت‌های بشردوستانه در افغانستان، میگوید: «آلمان ماموریت خود را در مورد سیستم بهداشت افغانستان ناتمام گذاشته است. آموزش پزشکان افغان در زمینه تشخیص و درمان، به روش اولیه مقرون به صرفه اما موثر بدون تجهیزات بسیار گران قیمت، باید ادامه یابد. این چیزی است که افغانستان هنوز به آن نیاز دارد.»
پروفیسور اشتال با جمعی از استادان و دانشجویان دانشکده پزشکی دانشگاه بلخ
پروفسور اشتال از دوازده سال کار در افغانستان تجربه‌های تلخ و شیرین دارد. او تعریف میکند که چگونه مجذوب مهربانی و سخاوتمندی افغان‌ها شده است و چگونه زخم‌های برجا مانده از جنگ بر پیکر افغانستان، که تاثیر مستقیم با سرنوشت تک تک افراد آن کشور داشته است، او را متاثر ساخته است. او همچنین از دیدارش در افغانستان با پزشکانی که در آلمان آموزش دیده بودند یا با نیروهای نظامی آلمان از سال ۲۰۰۴ به اینسو کار می‌کردند، سخن میگوید و وضعیت امروز آنان را نگران کننده می‌داند.
پروفسور اشتال، دولت آلمان را در این مرحله حساس تاریخی، به فراموش کردن افغان‌هایی که با آلمانی‌ها در افغانستان کار کرده اند یا در پروژه‌های دولت آلمان آموزش دیده‌اند، متهم میکند. به گفته او، آلمان نباید این را رابطه تاریخی صد ساله را با افغانستان فراموش کند. او نظر امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه را در مورد ایجاد سفارت مشترک اتحادیه اروپا در افغانستان برای حمایت از حقوق بشر و حقوق زنان، تحسین میکند و میگوید که آلمان باید با فرانسه در این مورد متحد شود.
او می افزاید: “با قدرت گرفتن طالبان، فضا برای پزشکان افغان تنگ شده است. گزارش های بیشتری از آدم ربایی و قتل پزشکان شنیده می شود، زیرا آنها در کشور فقیری مثل افغانستان، ثروتمند و متحدان کفار به حساب می آیند.”
او میگوید: «با تسلط طالبان، فضا برای پزشکان افغان تنگ‌تر شده است. هر روز خبری از ربوده شدن و ترور پزشکان به دست می‌رسد.» او با ابراز نگرانی از وضعیت پزشکان افغانستان می‌افزاید: «در چنین وضعیتی، با خروج آمریکا از افغانستان، آلمان نیز دست افغانستان را رها کرده است و این کار خلاف تعهدات دیرینه آلمان با افغانستان است.»
او به روابط دیرینه آلمان با افغانستان که به سال‌های پس از جنگ جهانی اول برمی‌گردد، اشاره میکند و میگوید: «آلمان به دلیل پیشینه تاریخی دوستی‌اش با افغانستان، مکلف است که ماموریتش را در افغانستان از سر بگیرد. آلمان باید به افغانستان برگردد و از مردم آن کشور حمایت کند.»
او درباره پزشکان افغانی که توسط آلمانی ها در آلمان یا افغانستان آموزش دیده اند، می گوید: «از آنجایی که پس از اگست ۲۰۲۱ دیگر نمی توان انتظار داشت که آلمانی ها به آموزش و تحصیل بیشتر پزشکان افغان در افغانستان ادامه دهند، اتحادیه اروپا باید با دولت جدید افغانستان مذاکره کند. برای محافظت از پزشکانی که قبلاً در اروپا آموزش دیده اند، ابتدا باید آنها را به اروپا بیاورند، و بعد به آنها آموزش کامل داده شود و سپس آنها را ملزم به بازگشت به وطن خود کنند تا در اسرع وقت و بدون به خطر انداختن جانشان، از نظر پزشکی در وطن خود خدمت کنند.
پروفسور اشتال نگران جان و سلامت همکارانش در افغانستان است
پروفسور اشتال با اشاره به ربوده شدن و به قتل رسیدن دکتر محمد نادر عالمی، پزشک سرشناس افغان، که روز ۱۹ نوامبر در مزارشریف رخ داد، میگوید وضعیت برای پزشکان، به‌ویژه کسانی که با آلمانی‌ها کار کردهاند، خطرناک است. او از ارتباطش با پزشکان افغان سخن می‌راند و میگوید، در حال حاضر شمار زیادی از پزشکان افغان که در دوران حکومت پیشین با آلمانی‌ها کار کردهاند، از ترس طالبان کشورشان را ترک کردهاند و در کشورهای ازبکستان، تاجیکستان، و ترکیه در وضعیتی ناروشن به سر می‌برند.
او برای نجات زندگی پزشکان افغان که به دلیل کار با آلمانی‌ها در معرض خطر هستند، پیشنهاد میکند که دولت آلمان برای تکمیل ماموریت آموزش پزشکان افغان به‌منظور تغییر در ساختار بهداشتی افغانستان، پزشکانی را که تاکنون توسط آلمانی‌ها آموزش دیده‌اند، به آلمان بیاورد و زمینه ادامه آموزش آنان را فراهم سازد.
پروفسور اشتال میگوید، پس از تکمیل روند آموزش، زمانی که وضعیت افغانستان باثبات شود، این پزشکان می‌توانند به عنوان نیروهای تازه‌نفس و حرفه‌ای به افغانستان برگردند.
پروفسور اشتال میگوید، از سه ماه پیش بدین سو تمام تلاش خود را برای جلب حمایت دولت آلمان در مورد پزشکان افغان به‌کار گرفته است، اما هنوز هیچ پاسخی دریافت نکرده است.
او می‌افزاید: «به همه نهادهایی که در پروژه‌های آلمان در بخش بهداشت افغانستان مسئولیت داشتند و نیز با وزارت خارجه و حتی با سفارت‌های آلمان تماس گرفتم و ایمیل فرستادم و وضعیت پزشکان افغان را که قبلا با پروژه‌های آلمان کار کردهاند، توضیح دادم و از آنان خواستم تا برای انتقال این پزشکان از افغانستان به آلمان و ادامه آموزش آنها در آلمان تلاش کنند، اما هیچ پاسخ روشنی دریافت نکردم.»
این پروفسور آلمانی، دولت آلمان را در قبال وضعیت عموم پناهجویان و افرادی که در کشورشان در خطر هستند، مسئول می‌داند و به عنوان نمونه میگوید: « اتحادیه اروپا چگونه می‌تواند از مرگ ساکنان اروپا که واکسینه نمی‌شوند و به‌طور فزاینده‌ای بر اثر کووید-۱۹ می‌میرند، ناراحت شود، اما در عین حال با غرق شدن بیش از ۲۰٫۰۰۰ پناهجوی غیرقانونی در مدیترانه، درخواست پناهجویان را رد میکنند.”
پروفسور اشتال از دولت آلمان می‌خواهد تا هر چه زودتر به درخواست‌های ویزای پزشکان افغان که قبلا با پروژه‌های آلمان کار کردهاند، پاسخ مثبت دهد و زمینه انتقال آنان به آلمان و ادامه آموزش‌شان را فراهم کند.
این در حالی است که دولت آلمان در جریان ماموریت تخلیه نظامی در ماه اوت پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، ادعا کرد که حدود پنج هزار تن را از افغانستان بیرون آورده است. اما هنوز هم شمار زیادی از افرادی که با پروژه‌های آلمان در افغانستان کار کردهاند، در داخل افغانستان و یا در کشورهای همسایه پناه گرفته‌اند و منتظر پاسخ از سوی وزارت خارجه آلمان هستند. آنچه پروفسور اشتال بر آن تاکید میکند، این است که مشارکت آلمان در سیستم صحی افغانستان ناقص مانده است و سرمایه گذاری های ۲۰ سال گذشته ثمره ای را که می توانستند داشته باشند به بار نیاورده است. آلمان و سایر اعضای اتحادیه اروپا باید راهی بیابند تا تلاش های بازسازی افغانستان در کنفرانس پترزبرگ ۲۱ سال پیش در نوامبر / دسامبر ۲۰۰۱، با نتیجه مثبت به پایان برسد.
نویسنده: نیلوفر لنگر – ایندیپندنت فارسی (Independent Persian)
Photo: Nilofar Langar
