“اشتفان رکر”، دوست داشت در افغانستان بماند. او ۱۵ سال گذشته در افغانستان زندگی کرده بود و در دفتر بینالمللی کاریتاس، در کابل خدمات زیادی انجام داده بود. اما سرانجام کارفرمای او به او دستور بازگشت به آلمان را داد. او روز سه شنبه مانند بسیاری از کارمندان سازمانهای یاریرسان بین المللی، از طریق بخش نظامی فرودگاه، از کابل خارج شد.
این فرد در مصاحبه با تاگسپشیگل گفت: “حضور من به عنوان یک خارجی، میتوانست دیگران را هم در خطر قرار دهد.” دفتر کاریتاس بینالمللی دارای ۲۷ کارمند در افغانستان است، ۲۳ نفر در کابل و چهار فرد دیگر در مناطق مرتفع به خدمت مشغول بودند. در این تیم زنان نیز حضور دارند. رکر اضافه میکند: “کارمندان ما میترسند، آنها اکنون برای امنیت جانی در خود تلاش میکنند.”
در حالی که ارتش آلمان، و ارتش کشورهای دیگر همچنان در حال خارج کردن نیروهای خود از افغانستان هستند، این سئوال هر روز پررنگتر میشود: پس چه کسی میماند؟
واضح است که بازگشت طالبان، چه عواقبی در وضعیت بشردوستانه برای افغانهای باقی مانده در کشور خواهد داشت. گفته میشود ۱۸ میلیون نفر گرسنه هستند! حدود نیمی از جمعیت افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیازمند هستند.
اما آیا سازمانهای بینالمللی کمک کننده در کشور افغانستان میمانند و بدون هیچ تغییری به فعالیتهای خود ادامه میدهند؟
بحران انسانی در افغانستان به سرعت در حال تشدید شدن است!
سازمانهای بینالمللی این را میدانند. دفتر کمکهای اضطراری سازمان ملل (OCHA) اخیراً وضعیت را توصیف کرده است: “بحران انسانی در افغانستان به سرعت در حال تشدید است.” اوایل بهار، سازمان ملل متحد نیاز به کمکهای مالی برای افغانستان را تقریباً ۱.۳ میلیارد دلار برآورد کرد. به گزارش دفتر امداد اضطراری سازمان ملل، این نیاز حتی افزایش مییابد. زیرا برداشت محصول بد است و روغن، گندم، برنج و شکر برای بسیاری از مردم کافی نیست.
این در حالی است که آلمان و فنلاند روز سه شنبه اعلام کردند که در حال حاضر کمکهای توسعهای برای افغانستان را متوقف میکنند، جوزپ بورل، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا، از افزایش حداقلی کمکهای بشردوستانه برای کمک به نیازمندان حمایت کرد.
اما چه سازمانهایی میمانند؟
دفتر “کمک به گرسنگان دنیا” Welthungerhilfe آلمان، معمولاً با ۱۷۳ کارمند محلی و چهار بین المللی در افغانستان مشغول به کار هستند. آنها در تماس مداوم با جمعیت و نمایندگان جامعه محلی هستند. مطابق گزارش Welthungerhilfe، دفاتر در حال حاضر بسته هستند. کارمندان آلمانی نیز در حال حاضر در این کشور نیستند. “اما کارکنان محلی در اسرع وقت به کار خود باز خواهند گشت.”
به محض اینکه ممکن باشد، برمیگردیم!
به محض این که وضعیت امنیتی اجازه میدهد، همکاران بین المللی نیز باید به کشور بازگردند. یک سخنگو همچنین اعلام کرد: “البته ما به ضمانتهای امنیتی برای کارکنان خود و همچنین دسترسی بدون مانع به مناطق پروژه نیاز داریم.” این وضعیت آنقدر گیج کننده است که نمیتوان آن را به طور قاطع ارزیابی کرد.
افراد گروه طالبان شبیه هم نیستند
کارمند کاریتاس، رکر میگوید: “طالبان به طور علنی اعلام کرده که سازمانهای کمک کننده باید در کشور بمانند و هیچ تلافی نخواهد شد. باید امیدوار بود که آنها به این حرف پایبند باشند.” اما آنها همچنین نشان دادهاند که ارزیابی وضعیت برای سازمانها چقدر دشوار است: “هیچ تهدید صریح علیه امدادگران بین المللی وجود ندارد – اما طالبان نیز یک گروه همگن نیستند. بنابراین ارزیابی وضعیت فعلی دشوار است.”
برنامه جهانی غذا میخواهد برنامههای خود را گسترش دهد
با این وجود، سازمان ملل متحد تأیید کرده که میخواهد در این کشور بماند. اگرچه برخی از کارکنان سازمان ملل متحد به طور موقت خارج شدهاند، اما اکثر پرسنل خدمات بشردوستانه در افغانستان باقی مانده و میخواهند به میلیونها نفر کمک کنند.
برنامه جهانی غذا سازمان ملل متحد (WFP)، که از سال ۱۹۶۳ در افغانستان بوده است نیز، میخواهد به همین شکل باقی بماند. WFP در صورت درخواست اعلام کرد: “ما میخواهیم برنامههای خود را در آینده ادامه دهیم و حتی توسعه دهیم.”
وی گفت: “این امر اکنون بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد، به ویژه در زمینه افزایش نیازهای بشردوستانه از طریق درگیری، گرسنگی و آوارگی. خشکسالی و اثرات شیوع کرونا اوضاع را بیشتر تشدید میکند.” آنها امسال به ۵.۵ میلیون نفر غذارسانی کردهاند.
مصمم هستیم بمانیم!
یک سخنگو گفت: “اما تا زمانی که امنیت کافی وجود داشته باشد و بتوانیم با کمکهای نجات دهنده به مردم برسیم، ما مصمم هستیم که در کنار مردم افغانستان باشیم.”
به این ترتیب سازمان “کمکهای اضطراری سازمان ملل متحد” OCHA در افغانستان باقی خواهد ماند. قرار است از طریق مدارس و درمانگاهها به ۱۶ میلیون نفر دسترسی داشته باشیم. در بیانیه آنها آمده: “اعضای گروه کمکهای اضطراری مصمم هستند که بمانند و خدمت کنند.”
کار در زمینه زنان همچنان زیر سوال است
هنوز سوالات حساسی وجود دارد. این که چگونه، برای مثال، کار در حوزه زنان ممکن است. در واقع، بازگشت طالبان میتواند عواقب جدی به ویژه برای زنان در این کشور داشته باشد. در حالی که طالبان اعلام کرده زنان میتوانند به مدرسه و کار خود ادامه دهند، این امر در دولت قبلی آنها بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ امکان پذیر نبود. زنان گزارش دادند که برخی از آنها از زمان به قدرت رسیدن طالبان خانه را ترک نکردهاند و مادران از این میترسند دختران آنها مجبور به ازدواج شوند.
صلیب سرخ میماند، سازمان پزشکان بدون مرز میماند!
سازمان “پزشکان بدون مرز” (MSF) به دنبال مبارزه با سل و Covid-۱۹، قبل از هر چیز، حاملگیهای پرخطر، تولد و کودکان خردسال است. این سازمان میخواهد در کشور بماند. این سازمان در توییتر نوشت که در مناطق هرات، قندهار، خوست، قندوز و لشکرگاه همچنان در حال فعالیت هستند. در هرات، ۵۵۵ بیمار در هفته گذشته تحت درمان قرار گرفتند. بیماران سل اکنون اغلب از راه دور از طریق تماسهای تصویری یا تلفنی تحت درمان قرار میگیرند و داروهای خود را مصرف میکنند.
کمیته بین المللی صلیب سرخ (ICRC) نیز به شدت مشغول است. اگرچه در کابل درگیری وجود نداشت، اما هزاران نفر در شهرهای دیگر مانند لشکرگاه، قندهار و هرات زخمی شدند. صلیب سرخ پیش بینی میکند: “بسیاری از آنها به مراقبت طولانی مدت نیاز خواهند داشت.” فقط در دو هفته اول ماه آگوست، صلیب سرخ از ۷۶۰۰ نفر که زخمی شده بودند، مراقبت کرد.
امل برلین