در بین سالهای ۲۰۱۵/۲۰۱۶ به دلیل بالا گرفتن تنشها و جنگ داخلی در سوریه، بسیاری از مردم، سوریه را به مقصد جایی امن برای زندگی، به عبارتی دیگر اروپا ترک کردند. در این سالها تخمین زده میشود بیش از یک میلیون پناهجو وارد اتحادیه اروپا و آلمان شدهاند. بنا به آمار اداره مهاجرت و پناهندگان فدرال (BAMF)، تنها در سال ۲۰۱۵ بیش از ۸۹۰٫۰۰۰ نفر در آلمان درخواست پناهندگی دادهاند. «راما ال درویش»، ۳۶ ساله، متولد دمشق، یکی از همین پناهجویانی بود که در اواخر سال ۲۰۱۵، سوریه را برای همیشه به مقصد آلمان ترک کرد. او که در سوریه، در رشته مدیریت اجرایی کسب و کار تحصیل کرد بود، به دلیل علاقه زیاد او به خبرنگاری، پس از تحصیل، وارد حوزه خبر شد و در این زمینه شروع به کسب مهارت و همچنین کار کرد.
زبان و فرهنگ آلمان
علاقه زیاد راما به خبرنگاری، همچنین باعث شد پس از مهاجرت به آلمان، فوراً زبان آلمانی را فراگیرد. اما او در کنار یادگیری زبان آلمانی به فراگیری فرهنگ این کشور نیز پرداخت. چرا که به عقیده او «زبان و فرهنگ هر کشور درهم آمیخته شدهاند.» درواقع راما در همان سالهای بدو ورودش به آلمان «خودش را برای خبرنگاری در آلمان آماده میکرد.» راما در آن سالها همیشه میکوشید تا با ارتباط برقرار کردن با مردم، علاوه بر بالا بردن سطح زبانش، خودش را همیشه از اخبار و مسائل مختلف جامعه «به روز و مطلع» نگاه دارد.
ورود به عرصه خبرنگاری در آلمان
راما همه انرژی خودش را برای یادگیری زبان و فرهنگ این کشور گذاشت. سرانجام در سال ۲۰۱۹ موفق به دریافت بالاترین مدرک سطح زبان آلمانی، یعنی C۱ شد. حالا دیگر فاصلهء کوتاهی با هدفش داشت. او در اواسط سال ۲۰۱۹ خود را برای رقابتی تنگاتنگ آماده کرد. دوره کلاسهای آموزش خبرنگاری به صورت تئوری و عملی. این دوره ۱۸ ماهه توسط اداره رسانه برلین-براندنبورگ «رادیو و تلویزیون الکس برلین» ارائه میشد. با این تفاوت که تنها افراد، با پیشینهء مهاجرت امکان ثبتنام داشتند. رقابتی تنگاتنگ میان بیش از صدها نفر، که تنها در مرحله پایانی سه نفر از آنها امکان استفاده از این دوره را داشتند. اما او به همراه دو نفر دیگر، توانستند این دوره از کلاسها را از آن خودشان کنند.
از چپ به راست: Ali Hassanpour, Nyima Jadama und Rama Aldarwish
در خصوص این دوره تحصیلی بیشتر بدانید
راما معتقد است «بدون گذراندن این دوره نمیتوانست پا به عرصه خبرنگاری در آلمان بگذارد.» او در این دوره از کلاسها این شانس را پیدا کرد تا با رادیو و تلویزیونهای مطرح مانند: Sky Deutschland، و همچنین خبرگزاریهای بزرگ آلمان، همچون: Tagesspiegel، Deutschlandfunk، ntv، همکاری کند و تجربه کسب کند.
تبعیض و نژادپرستی
او در جواب این سوال که آیا در این راه مورد تبعیض و یا نژادپرستی قرار گرفته است، گفت: «مشخصاً در رسانهها خیر. اما گاهی برخی به من میگفتند که من نمیتوانم در آلمان خبرنگار شوم و احتیاج به زمان زیادی دارم که من هم با ارائه پرژههای خوب، موفق شدم خودم را به آنان ثابت کنم.» او همچنین ادامه داد: «در جامعه آلمان گاهی پیش میآید که تو توسط برخی از افراد پذیرفته نخواهی شد. اما این تو هستی که باید همیشه قوی باشی و به راه و هدف خودت ادامه بدهی. اینطور است که تو موفق میشوی نه آنان.»
راما بزرگترین مشکل را در این راه، این طور بیان کرد: «متاسفانه گاهی در برخی از رسانهها، خبرنگارانی که پیشینه مهاجرت دارند، توسط دیگر خبرنگاران جدی گرفته نمیشوند. پروژههای مهم به آنان داده نمیشود و همیشه در حاشیه هستند.» او همچنین ادامه داد: «اما این نکته هم وجود دارد که برخی از رسانه ها کاملاً برعکس عمل میکنند. برای مثال: در جایی حتی برای مدت کوتاهی برای من کلاس آموزش گویندگی تدارک دیدند. این عمل باعث شد که من در آن دوره بتوانم گزارشهای خوبی تهیه و پخش کنم. امیدوارم این روند برای همه رسانه اجرایی شود. چرا که راه را برای ما خبرنگاران جدید در آلمان هموار میسازد.»
آزادیبیان در روزنامهنگاری
راما در جواب این سوال که چه تفاوتهایی میان روزنامهنگاری در آلمان و سوریه است، گفت: «مهمترین رکن روزنامهنگاری صداقت در گفتار است. طبیعی است، در جامعهای که آزادی بیان وجود نداشته باشد، صداقت در گفتار هم نادیده گرفته میشود. برای مثال در رسانههای سوریه، به دلیل این که خبرنگاران اجازه گفتن همه چیز را ندارند و باید همیشه چیزی را بگویند که دیکته شدهء دولت است، متاسفانه گاهی حقیقت به مردم گفته نمیشود و این یک تفاوت آشکار روزنامهنگاری بین کشورهای دیکتاتوری و دموکرات است. او ادامه داد: «در سوریه هیچ کسی اجازه نوشتن مطلب بر ضد دولت یا حتی سیاستمداران را ندارد. در صورتی که در آلمان ما شاهد عکس این موضوع هستیم. هر کسی میتواند نظر و عقیده خود را به راحتی بیان کند.»
کلام آخر
راما خطاب به همه کسانی که میخواهند در آلمان به هدفشان برسند، گفت: «به خودتان ایمان داشته باشید، چرا که آینده شما در دستان خودتان است نه افرادی که به شما میگویند، تو نمیتوانی!»
او در ماه می سال گذشته، دوره تحصیلی خود را با موفقیت به پایان رسانید و در حال حاضر به عنوان سردبیر تحریریه عربی «أبوب» مشغول به کار است.
نویسنده: علی حسنپور
Autor: Ali Hassanpour
Photo by: Rama Aldarwish